Con ơi à ơiĐây là giấc ngủ ban đầuMẹ ru conBên ngoài gió thổi năm non
… Hai mươi tuổi đờiMẹ sinh con yêu dấu à ơiGiấc mộng tuyệt vờiGiấc mộng là mộng hai mươi...
...(Trầm tử Thiêng- Rồi Hai Mươi Năm Sau)
*hình trích lại được từ phim tài liệu của CSVN
(tác giả ĐHL , tù binh có mũi tên chỉ ngày 24.3.1975 đoạn Cầu Dài )
Ngọc người trung đội trưởng cùng đại đội với người viết
Một khu lán trại rõ dần trước mắt đoàn tù binh, đầu nguồn sông Thạch Hãn.
Đoàn tù binh xuống hết đèo Ba Lòng thì trời đã về chiều. Nguồn sông hẹp và cạn nên chúng tôi chỉ lội một chút chi là qua bên kia sông. Đầu nguồn vào tháng này nước vừa ít vừa chảy chậm, trông chẳng khác gì một dòng suối lớn.Tôi cố lục lọi tìm theo trí nhớ xem thử còn một bãi đá ven sông, vô vàn viên đá lớn tròn trịa nó ở đâu? Tôi còn nhớ ngày xưa còn bé khi theo cha lên thung lũng này người ta gọi là bến Đá Nổi nhưng giờ chẳng thấy?
Dakrong Đầu Nguồn Sông Thạch
Trước mắt chúng tôi chỉ là một cánh rừng hoang vắng cây cỏ rậm rịt hoàn toàn không thấy bóng làng mạc, dân cư nào. Từ 1960 cho đến nay là mười lăm năm; đúng mười lăm năm "vật đổi sao dời" nhiều thứ cho VNCH. Khoảng 1963, tôi mới học lớp ba đó là năm Đảo Chánh, tôi nghe đâu Ba Lòng cũng chẳng còn. Tỉnh Quảng Trị từ đó ít nghe ai nhắc đến Ba Lòng. Có thể đó là lúc ‘xóa sổ’ cho một vùng dân mới thành lập, lúc MTGPMN vừa thành lập. Rồi từ đó do chiến sự leo thang càng lúc càng tăng nên quận Ba Lòng không còn trong tầm kiểm soát của tỉnh Quảng Trị nữa.
Sau này Tuyến McNamara thành lập đi kèm với việc “bạch hóa” hoàn toàn quận Gio Linh. Khu Định Cư Cam Lộ đó là những gì tôi còn nhớ trong cái tuổi học trò...
Đoàn tù qua hết bên này sông thì chúng tôi được vào một khu "lán trại" của đơn vị bộ đội bỏ hoang ven sông. Có ai đó nghe đồn “hàng binh Trung Đoàn 56” của trung tá Phạm v Đính có ở đây? Tiếng đồn còn ‘gay cấn’ hơn nữa là số quân này có tham gia với quân “Cách Mạng trong trận đánh úp Cửa Việt của VNCH trong đêm rạng ngày 27/1/1973 trước khi Hiệp Định Ngưng Bắn ký kết? Những lời đồn nghe “cười ra nước mắt” tin không tin tùy người nhưng “lưỡi không xương nhiều đường lắc léo” chả có gì chứng cớ? Chỉ có một chuyện đúng, tôi đóng quân tại Vĩnh Hòa Phường là chốt cuối cùng tại mạn biển, còn Cửa Việt thuộc phía họ.
Cái “miệng hại cái thân” có anh chàng tân binh mới học xong ở Dạ Lê, Phú Bài lại nghe đâu khai là “trung úy” thế là bị theo đoàn tù binh chúng tôi đi tận đây! Thanh minh chẳng có cán bộ nào tin, họ chỉ tin vài tờ giấy “bàn giao” trong đó có mấy dòng nguệch ngoạc của anh du kích hay cán bộ nào trong Huế ghi trong giấy lúc bắt anh ta mà thôi?
Chuyện tù binh cũng có khi “trong cái rủi có cái may”. bị bắt trước nhưng chúng tôi lại bị 'lội bộ' ít hơn. Từ Lai Phước đi bộ lên đây mất hơn hai ngày đường. Nghe đâu sau này tù binh từ Huế ra quá nhiều. Đi bộ từ trong đó ra ‘toe cả chân’ lại phải ngược theo đường Chín lên tới Tà Cơn, Khe Sanh?! Chỉ tính từ Cam Lộ lên Khe Sanh cũng phải xa thêm 65 cây số nữa...chúng tôi đi trước nhưng chỉ ngang đây, số người còn ít ỏi nên dễ thở hơn sau này, thật còn may!
Mấy tuần của tháng Tư này chúng tôi ở đây. Từ trên “khung” của cán bộ xuống các lán đất chúng tôi chẳng có hàng rào nào. Chúng tôi đủ loại lính từ TQLC, Bộ Binh, Địa Phương. Phần nhiều là lính và hạ sĩ quan. Có một số sĩ quan nhưng ít hơn...
30 THÁNG 4, 1975
-Đúng 11 giờ 30 tổng thống 'ngụy quyền' Sài Gòn Dương văn Minh chính thức tuyên bố đầu hàng vô điều kiện ...
Tiếng the thé của xướng ngôn viên đài phát thanh Hà Nội vang từ “Khung” vang xuống khắp các lán sáng nay làm tôi chợt lạnh người! Tôi thật sự choáng váng không dám tin vào sự thật.
-Thế là hết!
Hai tuần của tháng Tư bị giam tại thung lũng này, hai tuần của nhiều suy nghĩ, lo âu, nhung nhớ lao lung cho đến hôm nay. Hai tuần căng thẳng đi qua, tôi vẫn cố gắng hình dung một Sài Gòn đang chiến đấu trong đó. Vẫn nghe những tin chiến sự mà những cán bộ hàng ngày khoe khoang sức tiến nhanh của quân đội của họ.
Có hai cán bộ chính trị viên hay kêu chúng tôi lên “Khung”.Lý do, Ngọc và tôi tuy là hai trung đội trưởng nhưng là hai sĩ quan duy nhất trong đám tù binh. Hai chính trị viên nói giọng Bắc, hơi thâm trầm. Họ cần chúng tôi cung cấp những thông tin nào mà chúng tôi biết được về phía quân lực chúng tôi. Thời gian đã lâu tôi không còn nhớ họ hỏi chúng tôi những gì ? nhưng đại khái về cách thức bố trí mìn bẫy, quân số đơn vị, những gì tôi biết.
Cứ mỗi lần lên 'khung' ông ta khoe với hai chúng tôi sức tiến quân phía họ. Quân miền bắc ngang tỉnh nào, trên cái bản đồ trong phòng, ông ta bôi đỏ tỉnh đó.
Mới hai, ba hôm trước tôi còn nhớ ông ta bôi đỏ Bình Tuy, rồi Long Khánh...
Hi vọng của tôi theo từng ngày tan biên dần. Những ngày tôi vẫn cò chút hi vọng miền nam còn lại 'phần nào đó' trong xa kia...
Những đêm tôi nằm nhẫm lại những mốc thời gian vừa qua:
-24/3/ 1975 Những ngày này còn bị giam tại thôn An Lạc chân cầu Đông Hà cũng người chính trị viên này bắt Ngọc và tôi thu vào băng nhựa kêu gọi anh em tại biển Thuận An 'buông súng' . Ông ta từng bôi những chữ " được đối xử tử tế theo TINH THẦN QUY ƯỚC GENEVA..." phải đổi lại "... theo SỰ KHOAN HỒNG CỦA CÁCH MẠNG'.
Cuối tháng Ba, tôi con` hi vọng 'RANH GIỚI NGƯNG BẮN' sẽ là đèo Hải Vân?
Rồi tin Huế mất 26/3, Đà nẵng mất 29 tháng 3 /1975... tất cả sự kiện này các tù binh đều được cho hay. Có thể họ cố tình lung lạc tinh thần chúng tôi.
Một nửa tháng Tư bị giam tại các lán thung lũng này. Những ngày đi cùi gạo. Những kho gạo do Thuợng Cộng cầm súng Ak canh giữ . Những người bộ đội CS người Thuợng mặt mày lầm lì, khẩu AK đeo ngang trước bụng, ngón tay hờm vào cò súng. Mắt họ lườm lườm nhìn chúng tôi, im lìm. Có thể họ không nói được tiếng Việt. Trước kia tôi được biết những bộ đội Thượng Cộng rất trung thành không gì lung lạc họ. Giờ đây nghe mấy cán bộ dẫn chúng tôi đi nhận gạo khoe họ đúng là trung thành, từng giữ các kho gạo dự trữ này mấy năm nay tại thung lũng này một cách kiên trì không hao hụt gì . Gạo mốc meo mục nát , thay bao nhiều lần . Đây là gạo dự trữ nhiều năm để 'đánh miền Nam'. Theo thời gian nay cứt chuột quá nhiều, đen như những hạt đậu, giờ cho tù binh ăn. cán bộ CS ở đây có cho chúng tôi biết, những kho gạo này dự trù cho "chiến dịch HCM kéo DÀI ÍT LẮM LÀ 2 NĂM"!
cảnh trao trả tù binh 2 phía tại bờ sông Thạch Hãn QT vào tháng 3 năm1973 ( hình Phạm Thắng Vũ)—
***
Khi bị bắt tại Trạch Phổ, Phong Bình ngày 23/3/1975, tôi vẫn tin có ngày trao trả như năm 1973 vì miền Nam sẽ còn phần nào đó, ranh giới ngưng bắn hai bên sẽ rút vào nơi nào đó ?
Tôi vẫn là người tù binh, vẫn những cảm nghĩ và hình dung ra ngày trao trả giống như ngày trao trả tại bờ sông Thạch Hãn vào năm đó.
Có khi tôi lại tưởng tượng ra hình ảnh ba mẹ tôi trong nam sẽ lảnh HAI năm lương' cho những người lính mất tích hay bị bắt làm tù binh Hi vọng theo cùng niềm tin có một 'ranh giới mới' cho đôi bên ở một nơi nào đó?
Đà nẵng mất! sự mong muốn tuyến ngưng bắn Hải Vân "tiêu ma". Có tin đồn hai phía sẽ ngưng bắn ở 'Phan Rang' rồi Phan Rang Bình Tuy mất?
Hi vọng cái NGÀY TRAO TRẢ như năm 1973 tan biến dần hồi.
***
Trên cái loa phóng thanh dành cho học tập trong trại vẫn cái giọng the thé của người phát thanh viên nữ giọng Bắc:
-Đúng 11 giờ 30 Tổng Thống Sài Gòn Dương văn Minh ...
Rồi những bản nhạc 'như có Bác ..trong ngày vui đại thắng...' dồn dập phát lại...
Cán bộ trong trại reo hò, các 'vệ binh' reo hò. Những cái radio của cán bộ mở to 'hết volume'!
Hôm nay trại không đi đâu hết. Tất cả chúng tôi được ở trong trại để liên tục nghe loan tin ĐAI THẮNG phía họ.
Tôi không nhớ tôi có khóc hay không? tôi chỉ nhớ mình tôi lạnh ngắt, cảm giác tê tái và buồn hụt hẫng quá sâu. Tuy đã là tù binh nhưng trong tôi một miền nam 'vẫn còn', gia đình tôi trong kia -Bình Tuy- 'vẫn còn'... Ba Mẹ ơi, hai mươi năm nuôi con khôn lớn. Ngày về quê hương bên nòng súng lạnh giá gác canh trên núi rừng biên giới trong niềm tin giữ đất. Giờ chẳng còn chi. Hai mươi năm tiếng à ơi ru con và ngày tháng dãi dầu vươn lên trên vùng đất khổ. Những ngày chạy loạn, những người thân vĩnh viễn chia xa, những khổ đau bà con mình gom góp lại để hôm nay chỉ là một kết cục phũ phàng.
Giờ gia đình tôi trong nam ra sao? Trong kia vẫn mất tin tôi hơn môt tháng rồi. Nhà thằng Ngọc thì ở Huế, nó buồn trước tôi vì tin Huế mất ngày 26 tháng 3 hơn một tháng trước.
Nay đến phiên tôi, Sài Gòn đầu hàng xem như số phận Bình Tuy đã xong! Ba mạ và các em tôi ra sao? nhà tôi hơn một tháng nay chắc quay quắt vì tin tôi.
- Thôi rồi, tất cả sụp đổ!
Hình ảnh ngày trao trả tù binh trong đó có Ngọc và tôi giống như tại bờ sông Thạch Hãn hai năm trước nay tan thành tro bụi.
Thực tế trước mắt tôi hôm đó là hình ảnh rộn ràng, âm thanh huyên náo của các cán bộ CS trên 'Khung' như quay cuồng xoắn tít, tạo thành một 'ảo giác' nào đó làm tôi lịm ngất hay chóng mặt rụng rời. Tôi như nằm mơ. ..Có tiếng mừng rỡ của một số lính thủy quân lục chiến. Họ là lính, họ mừng vì họ sẽ được cho về nam như lời các cán bộ kia hứa hẹn trước: rằng "ít tội lỗi hơn cấp chỉ huy". Những người lính kia dù là 'thứ dử' họ cũng phải về trước thôi. Sụp đổ rồi, thế là xong. Mảnh giấy trắng, cán bộ nguệch ngoạc vài chữ những người lính này sẽ về nam.
Còn chúng tôi những người sĩ quan sẽ ở
lại. Chúng tôi chấp nhận tháng ngày trước mắt ra sao cũng được. Chúng tôi không phải là lính, những người đã thụ huấn với trình độ chính trị khác với những người lính. Sự chấp nhận đó là lẽ ĐƯƠNG NHIÊN là CÔNG BẰNG giữa trách nhiệm và thụ hưởng, giữa vinh quang và hậu quả mà thôi.
Những cán bộ chính trị viên sẽ "Lên Lớp" trong tư thế khác. Họ là kẻ chiến thắng. Trong một tình huống khác xa vượt qua tầm tưởng tượng của tôi:
-SÀI GÒN ĐÃ ĐẦU HÀNG!
Có nhiều điều hi vọng vẫn bám víu vào
tâm trí người tù binh. Người tù vẫn tin
vào 'trao trả, trao đổi'- một giá trị gì đó khi quân đội và một miền nam vẫn còn.
Chiến tranh, thắng bại lẽ thuờng; thua nếu không chết tại trận thì làm tù binh, chỉ mừng là còn sống còn có ngày 'trở về'.
Tất cả đều tiêu tan và sụp đổ tan tành như
một giấc mơ vào buổi sáng 30 tháng Tư,1975 trong Thung Lũng Ba Lòng, đầu nguồn sông Thạch, quê huơng tôi. Ôi đau buồn cho ngày 'gãy súng'. Chuyện đời lính chỉ mong vào hậu thế phán xét mà thôi. Hôm nay trong lao tù chúng tôi cố gắng nuốt nỗi nhục vinh để sống, hòng mong đời còn cho xem cái cảnh "con tạo xoay vần" đó thôi./.
edit 11.7.2023 by
Đinh Hoa Lư
No comments:
Post a Comment