LÒNG HỒ SÔNG MỰC -BÓNG TÙ NĂM XƯA

VÀO năm 1977 và 1978 vùng này là cánh rừng thâm u dày đặc cây lim, trường mật...đó là những danh mộc. Qua hai năm tù binh từ Quảng Trị được chuyển ra đây để chặt hạ làm thành LÒNG HỒ như hình dưới.

LÒNG HỒ SÔNG MỰC hình thành vừa là nơi chứa nước vừa là điểm du lịch cho Thanh Hóa sau này.

                       HỒ SÔNG MỰC HÔM NAY

CÂY LIM NGÀN NĂM TUỔI CÒN SÓT LẠI CỦA RỪNG THANH HÓA sau chính sách 'diệt chủng' cây xanh hơn 40 năm trước

(Nằm trên địa phận giáp ranh giữa 2 xã Xuân Khang (huyện Như Thanh) và xã Tân Bình (huyện Như Xuân) tỉnh Thanh Hóa, cây Lim xanh có tại cột mốc số H1-15, thuộc địa bàn quản lý của Vườn Quốc gia Bến En được xem như là “báu vật” tự nhiên còn sót lại nơi đây.

Cây Lim xanh có tuổi đời lên đến cả ngàn năm ở nơi đây có dáng trực, thẳng, chiều cao chừng 43m, đứng sừng sững trên ngọn đồi cao với bộ rễ ăn sâu vào lòng đất, gốc to 4 – 5 người ôm, rễ chính nổi lên như một mai rùa. Lim được xem là loài cây gỗ lớn, có giá trị quý hiếm, đứng thứ hai trong bộ tứ thiết mộc: Đinh, Lim, Sến, Táu...) trích báo trong nước 

                                       CỐNG HỒ THỦY LỢI SÔNG MỰC HÔM NAY


TRỞ VỀ CHUYỆN NGÀY XƯA 1977

Ngày 24/11/1977 đoàn tù chúng tôi giã từ Ba Ra Đô Lương (đào sông) và ra Công Trình Lòng Hồ Sông Mực huyện Như Xuân T Thanh Hóa (san rừng).

di ảnh người bạn quá cố cùng lán trại thắt cổ tự tử trong rừng Như Xuân Thanh Hóa 

              gỗ lim cứng như sắt từng làm mẻ sứt bao cái rìu của tù ngày đó

    Những cánh rừng lim bạt ngàn gỗ cứng như sắt thép tù phải đốn bằng rìu, xong dọn đốt cho hết. Để thành một đáy hồ bằng phẳng vừa chứa nước vừa đánh cá được. Nó là cảnh hồ thơ mộng cho hôm nay nhưng 45 năm trước biết bao nhiêu mồ hôi tù đã đổ xuống. Có người nằm lại dưới lòng hồ này do đói khát như Đại úy Trần hữu Lực (ăn cóc), Trung úy Nguyễn Di, Chuẫn úy Bin (thắt cổ tự vẫn)... Những ngày lao động khổ sai (do quá đói tôi phải nói là khổ sai khi ăn đói lại chặt lim quá cứng?) mấy cán bộ coi tù nói rằng chúng tôi phải chặt rừng sát gốc, cho nước dâng cao ...mai mốt đây CÁ SẼ ĐẺ TRỨNG TRÊN ...CÂY ý nghĩa này đúng do hiện nay người dân vùng quanh Hồ Sông Mực bắt những con cá quá to như hình dưới..

Nhờ Google cho tôi tìm lại nơi đây, cám ơn Internet

ĐHL

TỜ ÁP PHÍCH CỔ ĐỘNG ĐÀO CỐNG BA RA  - ĐÔ LƯƠNG HIỆN TÁC GIẢ  ĐHL CÒN CẤT LÀM KỶ NIỆM 

Lòng Hồ Sông Mực sau này đã trở thành nơi du lịch

------------------------------------------------------

NÚI LỞ ĐÁ ĐÈ; NHỮNG OAN HỒN VẤT VƯỞNG VÀ CÂU CHUYỆN THẬT SAU 45 NĂM ...

Ngày đó họ là những thanh niên xung phong trẻ tuổi, có thể chúng tôi đã gặp họ cùng đào sông ở Cống Hiệp Hòa. Lúc này họ là những thanh niên nam nữ còn trẻ tuổi và hăng say công tác. Hôm nay họ là lớp người về chiều ngồi nhớ về công trình Ba Ra Đô Lương và thảm nạn sụp đổ tại Cống Hiệp Hòa...thời điểm tai nạn đó đoàn tù dchúng tôi vừa mới giã từ để ra công trình Lòng Hồ Sông Mực Huyện Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa 

hình mũi tên chỉ nơi miệng cống Hiệp Hòa sau này sụp đổ đè chết 98 thanh niên xung phong Nghệ Tĩnh


CÔNG TRÌNH THỦY LỢI BA RA ĐÔ LƯƠNG / NGHỆ TĨNH 1977-1978
https://thanhnien.vn/…/daian-cong-hiep-hoa-va-chuyen-98-ngu…
Ngày 24/11 / 1977 sau non 1 tháng vét con sông này chúng tôi từ giã Cống này tiếp tục ra Lòng HỒ Sông Mực Thanh Hóa . Sau đó có nghe tin cống này sập chôn vùi cả trăm thanh niên xứ Nghệ thật tội cho họ chưa vợ chưa con tuổi đời quá trẻ ...hôm nay tại đây xứ Mỹ: qua Google tôi sưu tra lại va tìm ra câu chuyện tội nghiệp đó là có thật

ờ cổ động thi công Ty Thông Tin NGhệ Tĩnh tôi còn cất làm kỷ niệm cho đến nay [giấy này do Trần Vấn khối trưởng khối 4 trại 4 mang về và tôi xin mới có ]

Đợt cao điểm nạo vét cống Ba RA Đô Lương có mặt mấy trăm người tù từ Ái Tử ra.
Chúng tôi ra bằng xe lửa dành riêng cho tù. Xuống ga Diễn Châu Nghệ An đi bộ lên khoảng 40 cây số đến huyện Đô Lương miền núi phía Tây
dọc đường dân hợp tác xã đang làm lúa đổ xô ra coi chúng tôi dang đi trên đường ruộng, nghe họ xì xầm "ngụy cũng to con đẹp trai nhỉ "

Trên đường di chuyển tôi chứng kiến nhũng cái quán nhỏ bên lề ruộng ,vài nhánh chuối đu đưa , cái ống thuốc lào , dụng cụ người dân gánh nước bằng đất nung tuyệt nhiên không có kim loại
những bà già còn bận quần 1 ống gọi là xịnh như thời cha ông chúng ta thời xưa cổ . Người ta quét lá gom lại làm chất đốt , rõ nghèo.

Nạo vét lòng sông đất đá:
, thi công trong 3 tuần cho xong số lượng đã ghi trong mấy chục ngàn khối đất đá , chúng tôi làm theo lối dây chuyền , gánh đủ loại.
Tối về nằm trên nền đất ẩm lót lá và ni long , đĩa bò vô hút máu có đứa la lên không ngủ được
Có các căng tinh bán đồ ăn nhất là cam Xã Đoài rất rẻ , nhưng tù làm gì có tiền ?! có ngờ đâu khi đoàn Tù chúng tôi ra Công Trường sông Mực Thanh Hóa (24/11/1977 từ giã) thì qua đầu năm sau 1978 công Hiệp Hòa (có mũi tên trong hình dươi) bị sập chôn vùi 98 thanh niên Nghệ Tĩnh tội nghiệp cho họ, còn quá trẻ độc thân phần nhiều. TÔi nhớ bao kỷ niệm đổi xà phòng lấy bánh bao tại đó. Tù không cần xà phòng thanh niên xung phong có bánh bao phần ăn sáng họ đổi cho chúng tôi lấy xà phòng. Rồi cam Xã Đoài bán căng tinh 1 đồng một ký nhưng tôi không bao giờ có tiền mua Nhìn Cống Hiệp Hòa sau 40 năm sụp đổ rêu phong bao oan hồn chưa siêu thoát tội làm sao?

nơi này vào tháng 10.1977 toán tù chúng tôi đã đào khơi rộng dòng chảy, gần sát với Cống Hiệp Hòa nơi sau đó ít  ngày xảy ra thảm họa đè chết gần 100 thanh niên xun phong Nghệ Tĩnh 

SAU HƠN 40 NĂM HAI BÊN DÒNG SÔNG ĐÀO ĐÃ TRỞ THÀNH LOANG LỔ HƯ HAO RỆU RÃ

theo báo Thanh niên
 Tôi đến cống Hiệp Hòa sau 40 năm thảm họa xảy ra và khó để hình dung nơi này từng xảy ra vụ tai nạn lao động kinh hoàng như vậy. Năm 1997, cống được xây dựng lại, phần cống ngầm nay đã chảy lộ thiên và hệ thống ngăn nước có chức năng điều tiết nước, bảo vệ đường hầm xuyên núi dài hơn 500 m cách đó 2 km về phía hạ du. Bên con đường gần nơi xảy ra thảm họa là một cái am thờ nhỏ, nằm nép mình ở mé đồi. (Trích)
-----------------------------

Cống Hiệp Hòa là con hầm dẫn nước qua núi giống hầm tàu: có thể đây là cái cổng chận nước bên ngoài thôi. Như thế có thể sườn núi miệng cống Hiệp Hòa sụp xuống chôn vùi nạn nhân

Thanh niên xung phong trẻ tuổi năm 1977 ngày đó giờ là đây

Edit by ĐHL 11.4.2023

CHUYỆN 45 NĂM QUA