Generative AI Could Impact 300M Jobs, Goldman Sachs Predicts (CNET)
LỜI MỞ ĐẦU
Khoảng đầu
tháng Tư 2023 này chúng ta lại đọc một làn sóng hoảng loạn khác về Trí Thông
Minh Nhân Tạo- AI. Tỷ phú Elon Musk
và một số nhà nghiên cứu cao cấp khác vừa viết lá thư rộng mở yêu cầu thế giới
“chậm lại” trong vòng 6 tháng trước
khi tiến tới GPT4 (Generative Pre-trained Transformer 4). Goldman Sachs, công ty về đầu tư chứng khoán đã
công bố một báo động đỏ khi tuyên bố rằng 300
triệu việc làm sẽ bị AI tước đoạt. Ngoài ra có một nhóm các học giả tại tiểu bang Pennsylvania (PA) cho
ra một cuốn sách trong đó cho hay 87% công việc
sẽ bị ảnh hưởng nặng nề do AI. Song song với ồn ào đó, có các bài báo trên các
tờ New York Times, Washington Post với các tạp chí khác cùng nhau vẽ nên bức
tranh ảm đạm về nhiều cỗ máy AI hoạt động quay cuồng, hủy hoại hệ thống chính
trị và cuối cùng chúng tự thăng tiến để biến thành “những cỗ máy biết tự lập kế
hoạch” nắm quyền thống trị và phá vỡ thế giới.
Tất cả lời
đồn trên truyền thông và nhờ tổng hợp truyền thông đã tạo nên một ấn tượng sâu
sắc cho thế giới đến nổi một cuộc khảo sát gần đây cho thấy chỉ có 9% con
người trung bình tin rằng AI sẽ làm nhiều điều tốt hơn là gây hại cho
xã hội.
* HIỆN NAY CÓ NHIỀU NGƯỜI ĐANG LO SỢ
CÔNG VIỆC CỦA MÌNH SẼ BỊ AI TƯỚC MẤT, TƯƠNG LAI ĐEN TỐI CHO XÃ HỘI LOÀI NGƯỜI
Nhiều
người đi làm cho các công ty lo lắng AI sẽ đến tiến chiếm công việc của họ. Con
người hiện nay có thể vượt qua nỗi sợ hãi và tìm thấy điều khích lệ huy hoàng
cuối cùng nào không?
Sáu năm
qua cô Claire từng giữ chức vụ Giao Thiệp Công Chúng (Public Relation PR) tại một công ty tư vấn lớn có trụ sở tại Luân Đôn Anh
Quốc. Người phụ nữ 34 tuổi này rất say mê công việc cùng kiếm được mức lương
khá giả. Thế nhưng suốt thời gian sáu tháng qua, cô bắt đầu có cảm giác lo sợ về
tương lai sự nghiệp của cô đang bị đe dọa.
Lý do: đó là TRÍ TUỆ NHÂN TẠO (Artificial Intelligence)
Claire
tâm sự: “Tôi không dám nghĩ chất lượng công việc tôi đang tạo ra có thể ngang bằng
với máy móc. Nhưng đồng thời, tôi ngạc nhiên do ChatGPT đã trở nên tinh vi hoàn thiện nhanh như thế..."
Trong những
năm gần đây, các chủ đề bàn tán về việc robot giành giựt công việc con người
ngày càng nhiều – và khi các công cụ điện toán như AI như ChatGPT nhanh
chóng tiếp cận khiến cho không ít người lao động bắt đầu cảm thấy lo lắng về
tương lai của mình. Câu hỏi nổi bật nhất trong tâm tư họ là liệu những kỹ năng
họ sẽ còn phù hợp với thị trường lao động trong những năm tới hay không?
Vào
tháng 3 vừa qua, Goldman Sachs- công
ty đầu tư chứng khoán vừa công bố một báo cáo cho thấy Trí Thông Minh Nhân Tạo
AI sẽ có khả năng thay thế một số lượng khổng lồ nhân công lên tới con số 300
triệu việc làm toàn thời gian (full Time Jobs). Năm ngoái 2022, cuộc khảo sát lực
lượng lao động toàn cầu hàng năm của PwC
một công ty dịch vụ chuyên môn cho thấy gần một phần ba số người được hỏi
cho biết họ lo sợ viễn cảnh công việc của họ sẽ bị thay thế bởi công nghệ trong
ba năm tới.
Alys Marshall 29 tuổi, một chuyên viên viết quảng cáo sống tại
Bristol, Vương quốc Anh, cho hay, anh nghĩ rằng có rất nhiều người sáng tạo
đang lo sợ. Họ hi vọng khách hàng của họ sẽ nhận ra giá trị con người của họ và
chọn lựa tính xác thực của con người tạo ra hơn là sự tiện lợi từ công cụ AI.
Giờ đây,
các nhà đào tạo nghề nghiệp cùng chuyên gia nhân dụng cho rằng mặc dù có một số
lo lắng có thể hợp lý, nhưng nhân viên nên cần tập trung vào những gì trong tầm
họ có thể kiểm soát. Thay vì hoảng loạn về lo sợ mất việc vào tay máy móc, thì
họ nên đầu tư vào việc học cách làm quen hợp tác chung cùng với công nghệ tân
tiến đó. Giới này khuyên rằng nên coi AI
là tài nguyên chứ không phải mối đe
dọa. Có như thế họ sẽ biến mình trở nên có giá trị để được tiếp tục tuyển dụng
– và nhất là xóa bớt đi cảm giác bất an lo lắng cho tương lai công việc của
mình.
MỐI SỢ HÃI CHƯA HÌNH DUNG RA SAO
Đối với một
số người, họ có cảm giác công cụ AI như thể chúng hoạt động rất nhanh và dữ dội. ChatGPT của OpenAI đã bùng nổ dường như chỉ sau một đêm và “cuộc chạy đua vũ trang AI” đang diễn ra
mỗi ngày mỗi mạnh mẽ hơn, liên tục tạo ra sự không chắc chắn cho người lao động.
Nữ giảng viên Carolyn Montrose, huấn luyện nghề nghiệp cùng
giáo sư tại trường Đại học Columbia,
New York, thừa nhận tốc độ đổi mới và thay đổi công nghệ có thể nói là rất đáng sợ. Nữ giáo sư này cho
hay việc lo lắng về tác động của AI là điều bình thường do quá trình phát triển
của AI quá linh hoạt và có nhiều yếu tố ứng dụng chưa hề biết trước.
Nhưng dù
công nghệ mới có đáng sợ đến đâu, bà Carolyn khuyên người làm việc không nhất
thiết phải sợ hãi về sự tồn vong công việc của mình. Mọi người ai cũng có quyền
tự có mức độ lo ngại riêng cho mình. Họ
có thể lo sợ AI hoặc có quyền đi tìm hiểu AI, sử dụng nó ra sao để làm lợi thế
cho họ.
Scott Likens của công ty về Dịch Vụ Chuyên
Môn PwC đã tìm hiểu các vấn đề liên quan đến niềm tin và công nghệ, đồng tình với
bà Carolyn với ý tưởng khi ông cho rằng tiến bộ về công nghệ AI đã cho con người
thấy rằng khả năng tự động hóa hoặc hợp lý hóa các quy trình làm việc để giúp
cá nhân có được sự tiến bộ cùng với những tiến bộ của công nghệ. Giáo dục và
đào tạo là chìa khóa giúp cho người làm việc tìm hiểu AI thay vì sợ hãi và trốn
tránh AI để con người có thêm kỹ năng mới mẻ hơn.
Theo nữ
giảng viên Montrose của Đại Học Columbia nói ở phần trên, thì trong quá trình tự
động hóa từ sản xuất đến ứng dụng điện tử trong thương mại kể cả ngành bán lẻ,
chúng ta đã có thời gian tìm cách thích nghi, như thế đến thời đại AI dù có sợ
hay không AI vẫn xuất hiện mà thôi. Công
nghệ là yếu tố then chốt cho tiến bộ xã hội do đó chúng ta phải duy trì tính tích cực nhìn về phía trước
hơn là tháo lui. Bà cho rằng nếu con người cứ lo sợ thay vì hành động cải
thiện kỹ năng cho mình thì điều đó sẽ hại chúng ta hơn là AI làm hại chúng ta.
DÙ SAO CON NGƯỜI VẪN CÒN CÁI GIÁ TRỊ ĐỘC ĐÁO CỦA MÌNH
Theo nhận
xét hiện nay từ một số chuyên gia, dù họ nói sự lo sợ AI đang lấn mất công ăn
việc làm con người là hợp lý, nhưng có lẽ chưa đến lúc chúng ta phải hoảng hốt đến như thế. Thời đại robot hóa, càng rộ lên nguồn tin robot cướp hết công việc con người
chỉ là sự lo lắng bị thổi phồng lên
thái quá mà thôi
Vào tháng 11 năm 2022 có một nghiên cứu của giáo sư xã hội học tên là Eric Dahlin tại Đại học Brigham Young Utah, Hoa Kỳ, cho thấy không những robot không thể thay thế chức năng của giới công nhân theo tốc độ mà số đông con người suy tính, mà sự phát hoảng này đến là do con người còn nhận thức sai về tốc độ thay thế của các công cụ AI trong tự động hóa. Dữ liệu của vị giáo sư này cho chúng ta thấy khoảng 14% công nhân cho biết họ đã thấy công việc của mình bị robot thay thế. Nhưng kể cả số người từng bị công nghệ thay đổi công việc cũng như những người không có xu hướng phóng đại– những ước tính của họ đều sai biệt lớn so với thực tế. GS Dahlin cho hay do chúng ta phóng đại quá mức khi nhận thức về việc robot tiếp quản. Đó là khi người chưa mất việc thì đánh giá gấp ĐÔI, người bị mất việc lại đánh giá gấp BA ‘sự lấn sân’ của AI vào công ăn việc làm của người đi làm.
Dù sao
chăng nữa theo một số chuyên gia thực tế nhất hiện nay thì họ đồng ý rằng sự kết
hợp giữa người và robot là điều đang cần thiết. Điều cốt lõi nhất có những công
việc mà robot không thể thay thế con người do công việc đó đòi hỏi tính bẩm
sinh đặc biệt của con người chúng ta nhất là sự xây dựng mối quan hệ, sáng tạo
của trí tuệ và cảm xúc.
Cũng có
một số nghiên cứu hiện nay họ rút ra một điều khá thú vị có liên quan đến tâm
lý học đó là AI BẠN HAY THÙ ĐẾN TỪ TÂM LÝ CON NGƯỜI mà thôi.
THAY VÌ
SỢ HÃI TRÍ THÔNG MINH NHÂN TẠO THÌ CON NGƯỜI CÓ KHẢ NĂNG LÀM CHO NÓ THÂN THIỆN,
GẦN GŨI HƠN BỚT ĐÁNG SỢ HƠN ĐỂ NÓ GIÚP ÍCH VÀ TRỞ THÀNH TRỢ THỦ CHO CON NGƯỜI
HƠN LÀ KẺ THÙ THỜI ĐẠI./.
ĐHL biên soạn
dựa theo nguồn
https://www.bbc.com/worklife/article/20230418-ai-anxiety-artificial-intelligence-replace-jobs
No comments:
Post a Comment