Saturday, March 18, 2023

THẰNG BÙ NHÌN TRONG VƯỜN CẢI CỦA TUI


Nhà tôi bên chiếc cầu soi nước. 
Em đến tôi một lần.
 Bao lũ chim rừng hợp đàn trên khắp bến xuân... (VĂN CAO)


Bạn đọc thân mến,

Gia đình tui qua Mỹ gần ba mươi năm rồi thế mà Lúa tui vẫn không quên cái chuyện rẫy nương của mình. "Chuyện rẫy nương" đó là cái chi thưa bạn đọc? Chẳng qua đó là cái thói quen 'chự' vườn của tui chẳng hề thay đổi. Có đôi khi tui nghĩ, nó giống y như mình chưa đi Mỹ không bằng?


ĐÁM CẢI ĂN BÁNH XÈO VƯỜN TUI

Chuyện như vầy...

Vườn sau của tui có trồng một mớ cải cay. Năm đó Lúa quyết phải có giống hột cải để làm cho vụ sau. Chuyện hột giống nghe qua chẳng có chi là lạ? Mười mấy năm lăn mình với đời nương rẫy bên nhà đủ cho Lúa tui có 'chút chút' kinh nghiệm. 


chim hummingbird xám 

Nhưng người làm vườn tại đây có nỗi khổ là phải chống trả tìm cách chống chọi với sự phá phách của bầy chim tại xứ Cao Bồi này? Trước hết Lúa xin kể bạn đọc nghe về những con hummingbird hay người ta còn gọi là "chim ruồi". Chim ruồi hay chim ong trong sách vở nhưng ở đây người ta quen gọi là hummingbird. Thứ chim này, chúng nhỏ hơn chim sâu bên mình, nhưng 'anh chàng' này có cái độc đáo mà chim sâu bên nhà cũng 'chào thua'. Chim ruồi  là loại ưa  'mổ' hột cải nhất. Ô la la, cái mỏ dài, nhọn hoắc của chúng lựa hột nào là chắc ăn hột đó. Nó không mổ tứ tung, lại nhắm vào nhánh hột nào vàng chín mà thôi. Những hạt cải vừa chín tới nếu không 'đấu tranh sinh tồn' với loài chim này thì xem như thua luôn, mất giống?!
Tui kể bạn đọc nghe sự phá hoại của mấy chú chim ruồi ra làm sao...Chim hummingbird thường bay vào vườn tui rất bất ngờ. Từ đâu nó xẹt ngang trước mắt tui nhanh tựa tia chớp! Nó vụt qua lại từng cái nhánh bông hạt cải xem chín chưa? không ưa, vụt chú chim bay mất qua vườn bên hay đâu đó chỉ có trời biết.

chim ruồi ban đêm





Nó thích nhất là hột cải vườn tôi. Những mùa trước, khi lấy giống hạt cải, tui tức mình do không biết giống chim gì nó phá mấy bông cải? Cứ buổi sáng sớm, tôi nhận ra nhiều mảnh vỏ bị cắn tơi tả trên mặt đất. Tôi tìm nylon trùm bông cải lại.  Có một sáng tôi dậy sớm ra vườn... một con hummingbird từ trong bao nylon đó hốt hoảng bay vụt ra...

-A té ra là mi!

Chưa hết, thưa bạn đọc. Ngoài chim ruồi còn có mấy bầy chim sẻ hay bay vụt qua vườn nhà tui? Bầy sẻ kể ra chẳng khác chi se sẻ bên mình, từ màu lông cho tới thân mình. Còn những con chim giẻ nữa chớ? Lũ chim này sà xuống là như 'máy bay oanh kích' không bằng? Báo hại thật? Tại sao lũ chim xứ Cao Bồi này này lại thích hột cải của vườn Hai Lúa như rứa? 

Chuyện này chắc Lúa phải "bắc thang lên hỏi Ôn Trời"?

Bổn phận của tui là làm răng giữ cho được  một mớ hột giống cải cay này. Lúa vừa có thú điền viên vừa có loại rau ăn bánh xèo. Chợ Á Châu ở đây ít bán loại rau cải cay cho bánh xèo. Nếu chợ có thì không chắc sạch như rau vườn nhà, vừa tươi vừa không phun thuốc.


***

THẰNG BÙ NHÌN VƯỜN HAI LÚA TRƯỚC ĐÂY




   Khi canh chim , tôi chỉ chịu thua mấy chú hummingbird vì như đã thưa với bạn đọc là hummingbird ngoài ban ngày ra nó cũng bay ra kiếm ăn vào ban đêm nữa .  Gia đình tôi ở xóm này gần mười bốn năm , nghĩa là ngần ấy thời gian tôi "kinh nghiệm" với mấy giống chim trong vườn.

   Vài tuần trước khi đám cải còn một màu vàng rực rở tươi đẹp thế kia nhưng mấy chú giẻ, sẻ, hay ngay cả Hummingbird chẳng màng . Chúng bay qua chẳng để ý, ít khi ghé lại. Ngoại trừ mấy con chim đất, tròn trỉnh chịu khó lũi dưới đám cải tìm mồi thật sớm.


Ngọn gió lướt qua, đưa những cánh hoa cải vàng nhạt cuối cùng, nhỏ li ti, rơi lả tả. Những nhánh hạt bắt đầu huơm huơm vàng, những hạt nhỏ bé bên trong bắt đầu mang màu nâu đậm. Màu vàng đó từ từ lan lên cao, những nhánh hạt non hơn, ngắn lại. Bầy chim thật tinh khôn, chỉ chừng ấy là chúng bắt đầu đảo cánh ghé lại 'thăm vườn'.

Vợ tôi đang ngồi đọc báo, chợt kêu lên:

             -Ôi ôi có con chim phá hột cải ngoài tề!

Tui giật mình vụt chạy ra vườn.

           -A tụi mi khun (khôn) dử  hí? 

Thật vậy, có hai con giẻ xám  có đuôi dài, giữa chừng đuôi có vạch ngang trăng trăng, đang đứng đu đưa trên nhánh bông cải, mắt ngó láo liên. Thấy tôi chạy ra, cặp chim vụt bay mất.

Đây là dấu hiệu đầu tiên báo giúp tôi 'sắp bị quân địch'  tấn công.

  Quả đúng, dưới đất vài cái vỏ bông cải khô vừa chín bói đã bị hai con chim này rỉa hột mất. 

-Cứ đà này, đến khi  hột cải chín hết thì chẳng còn chút giống mô?

   Người kể xin nhắc lại với bạn đọc,  Chợ VN tại Mỹ không bán thứ cải cay dành cho ăn bánh xèo. Họ bán thuần cải bách thảo, bẹ trắng (pok choy), cải làng và mắc nhất là cải làm dưa . Giá cải đắt chưa thành vấn đề, nhưng muốn ăn cải cay hoặc cải non mới lên ba lá thì chỉ có chủ động giữ hạt giống, kèm thêm miếng đất là xong "cái mộng làm vườn" . 










  Giờ qua lại chuyện mấy 'kẻ thù giai đoạn' của tôi là mấy con chim. Sự 'đấu tranh' giữa người và chim, giữa trí óc một nông dân Á Châu và những chú chim Mỹ bắt đầu thực hiện.


   Đơn giản lắm! ta chỉ cần một cái áo cũ cùng cái quần hư, thêm cái mũ làm vườn nữa là có "thằng bù nhìn" đang đu đưa trong gió.  Tôi cho rằng trong cái đầu con chim Mỹ làm gì có khả năng 'hình dung' ra thiệt và giả?


Tôi cho là chúng ở Mỹ, suốt đời chúng chẳng có cơ hội nào đảo cánh qua những cánh đồng, vườn tược, rẫy nương bên quê hương VN thì làm sao chúngq biết được 'thằng bù nhìn' là cái 'chi chi'?


Sự đắc thắng này dĩ nhiên tôi không hề chủ quan, tự đắc. Chuyện tôi lo lắng nhất rằng nếu mùa cải này hạt giống thất bại thì xem như mùa sau tôi chẳng còn cái thú ăn 'cải non ba lá' như từng khoe với bằng hữu nữa.


  Liếc mắt qua cửa sổ xem chừng vườn sau, tôi cười một mình lúc nhớ lại mấy câu thơ trong bài "Thằng Bù Nhìn", bài thơ của vua Lê Thánh Tôn, Người nằm trong số những nhà thơ Đường của tiền nhân ...

Quyền trọng ra uy trấn cõi bờ
Vốn lòng vì nước há vì dưa
Xét soi trước mặt đôi vừng ngọc
Vùng vẫy trên tay một lá cờ
Dẹp giống chim muông xa phải lánh
  Giận quân cày cuốc gọi không thưa
Mặc ai nhảy nhót đường danh lợi
Ơn nước đầm đìa hạt móc mưa./.



giống se sẻ đất 










 

Người viết kể  ra đây mong có vài hàng giúp vui bạn đọc. Kết quả cuối cùng cho tui, người nông dân xứ Việt có thắng đặng lũ chim xứ Mỹ này không? Hạ hồi phân giải.   Cuối cùng người nông dân này đã có gặt hái được kết quả vui mừng đó là một lon hột giống cải đầy.



CẢI BẸ LÀM DƯA



 Tui ưa ý quá. Nhờ kiên trì chịu khó 'chự' chim tui có dư dả hột giống cho đến năm nay -2023-đi ở nơi khác, hạt giống cải vẫn còn rất nhiều. Dời nhà, tui vẫn ưa thích làm vườn. Làm vườn giúp mình vận động lại có ích khi có rau ăn. Và dĩ nhiên tới vườn mới, có một lần tui lại treo thằng bù nhìn dọa chim như trước. Ngoài hạt cải cay, tui còn có thêm khá nhiều hạt giống cải dưa "chính gốc" nữa.  Người quen cũng được Hai Lúa chia sớt các thứ hạt cải về trồng. 

Dù sao chăng nữa, nói chi thì nói, tui không quên công 'chự' vườn của "thằng bù nhìn" mấy năm nay tại quê hương mới./.

ĐHL update 18/3/2023

edition from 15/5/ 2021

No comments:

Post a Comment