Thursday, March 16, 2023

ĐẤT LỞ THÌ NGƯỜI ĐI

 

                               
Chiều nay gửi tới quê xưa
Biết là bao thương nhớ cho vừa
Trời cao chìm rơi xuống đời
Biết là bao sầu trên xứ người 


(lyrics)

***
ĐỘNG ĐỀN  7/1995


ĐỘNG ĐỀN THÌ ĐẤT LỞ, ĐẤT LỞ THÌ NGƯỜI ĐI 

Mà đâu phải đi Mỹ? người Động Đền sau giai đoạn 1975-77 đi tứ tán chân trời góc bể . Kẻ vô tận Cà Mâu Sóc Trang rừng đước rừng tràm bao la, người ra tận Phú Quốc đảo biển xa xăm còn người thì lên tận vùng Tây Nguyên hay Đức Linh rừng núi bạt ngàn ...


Nói về người Động Đền thì liên tưởng đến một vùng mấy xã ven biển Hàm Tân . Động Đền là tên không phải một xã hay một thôn nào cả .

Khi ra đi tôi có nhịp ghi lại vài tấm hình của một vùng đất lỡ nói trên



Đây là những hình ảnh cuối cùng tôi ghi lại nơi vùng đất tôi sắp giã biệt. Đúng vậy, trước khi giã từ Động Đền, trước khi làm tiệc chia tay vào ngày 21/7/1995 tại thôn Cam Bình. Tôi đi bộ lên lưng chừng dốc này và nhìn lại thôn xóm để chụp lại vài cái hình gọi là lưu niệm.


              Ngay Chia Tay 21/7/1995

Cái xứ tôi sắp chia tay nghèo và loang lổ như vậy đó. Đất đai hoang tàn lỡ lói, chẳng còn thứ gì mọc được. Một vùng cát trắng bạc màu, dốc cao xói mòn, toang hoác.

Động Đền ( thôn Cam Bình) tháng 7 năm 1995

Phía chân đồi là nghĩa địa của người dân tha phương Quảng Trị, những bác, những ôn những mệ, ba mạ tôi,nhạc phụ và nhạc mẫu tôi cùng bà con lối xóm mến thương nay lần lượt xuôi tay về nơi miên viễn. Một nơi mà không ai còn buồn tủi, ưu lo hay lòng đau đáu nhớ về quê cũ mỗi buổi chiều buông trên núi Bể hướng tây,những đêm khuya thanh vắng thao thức lắng nghe sóng biển theo gió đưa vô ...


Nghĩa Địa Chồm CHồm tết 2017

Người Quảng trị, dân Đông hà, bà con Gio Linh, Cam Lộ đều sống gần nhau, cận kề nhau từng phút giây lao khổ ngày xưa tận đến bây giờ.  Ôi nhớ lắm bao  ngày xa xứ lao lung  tha phương cầu thực ...rồi  khi nhắm mắt cũng vĩnh viễn an nghỉ bên nhau trên triền cát cát trắng tha hương có hai chữ Chồm Chồm. Vài cành mai dại, cố vươn lên trên nền cát trắng bạc màu cùng cỏ hoang như gắng tô điểm hay an ủi cho người nằm xuống nơi đây- lưu dân Quảng Trị- một chút hoa mai ngày tết. Vài cánh mai rừng tuy đơn sơ nhường như thoát cảnh đơn côi trong gió chiều hoang lạnh. Mai rừng trong ngày xuân xa xứ như chút gì an ủi hương linh, bao kẻ tha hương. 
Mùa tháng chạp, gió biển ngoài kia ào  ạt thổi vào. Mùa đón tết cũng là mùa gió chướng. Khoai cá chẳng đủ no, những mái tranh nghèo xơ xác lại càng tả tơi thêm trước làn gió mạnh, thổi suốt  đêm ngày.

Quê hương kỷ niệm của người Động Đền và cũng của tôi là thế đó. Khi ba tôi đi xa mấy chục năm rồi chỉ còn mẹ già còn lại xóm xưa với trí óc mụ mẫm lu mờ chẳng còn nhớ còn thương hay u hoài bất tận. Rồi mẹ già tôi cũng nối gót làm người muôn năm cũ. Nơi sắc ráng mây chiều, hương linh ba tôi như về đợi cùng nắm tay mạ tôi ra đi thật xa để lại một vùng quê hương thứ hai với cháu con sau này cùng bao niềm thương nhớ trong muôn vàn ăm ắp kỷ niệm đói no..,

Ôi quê nhà diệu vợi cùng bao nỗi nhớ mông lung./.


Người Động Đền 
Đinh Hoa Lư

edit 16/3/2023 San Jose USA 

No comments:

Post a Comment