XẠ TRỊ LÀ GÌ
Bạn có thể thắc mắc về XẠ TRỊ UNG THƯ (radiation therapy) là gì? Đó là phương pháp y khoa mới ứng dụng BỨC XẠ (radiation)
ĐỂ GIẾT CÁC TẾ BÀO UNG THƯ CÙNG NGĂN CẢN NÓ PHÁT TRIỂN. Bức xạ ở đây là dùng tia X năng lượng cao để phá hư các tế
bào ung thư. Khi các tế bào ung này không thể tự nó sửa chữa chúng SẼ CHẾT. Đây là cơ hội để cho các tế bào khỏe mạnh kế
cận phát triển và các mô được lành lặn trở lại.
Mục Đích xạ trị tóm lại là
-Giết các tế bào ung thư không
cho chúng phát tán
-Phá hủy các tế bào ung sót lại
sau các lần chữa ung thư trước kia di chứng lại
-Phương pháp xạ trị sẽ làm giảm rủi
ro ung thư bị lại sau khi chữa trị gần vùng các bướu phát sinh và các cơ quan
khác
-Làm co hẹp và làm chậm phát triển
các bướu ung thư mà phương pháp giải phẫu không cắt đi được
Bức xạ được coi như là phương
pháp chữa trị “cục bộ”(local) bởi vì nó tập trung vào bướu ung thư hay vùng có ung
thư, không bao trùm luôn các bộ phận khác của cơ thể. Như vậy chúng ta xem xạ trị
là liệu pháp sau cùng nối tiếp các chữa trị hay giải phẫu trước đó; do vậy nó
còn gọi LIỆU PHÁP HỖ TRỢ. Bức xạ trong chữa trị được dùng một cách an toàn và
chính xác mục tiêu.
XẠ TRỊ TIA PHÓNG TỪ BÊN NGOÀI
(External
Beam Radiation Therapy)
·
Phương
pháp bắn tia từ bên ngoài là trọng tâm của chương trình xạ trị.
· Người ta dùng máy gia tốc trực tuyến hay tuyến tính Linear Accelerator (LINAC) là máy nhắm thẳng bức xạ váo khôi ung thư với mức độ chính xác rất cao, nhằm tránh hư các tế bào khỏe mạnh xung quanh.
CChùm tia bên ngoài được máy phát tia. Nó bao gồm
liệu pháp xạ trị được hình ảnh hướng dẫn (Image-guided radiation therapy-IGRT),
thứ hai là liệu pháp xạ trị bằng cường độ của tia (Intensity-modulated
radiation therapy-IMRT) các máy đó sẽ di chuyển quanh bệnh nhân nhưng không đụng
chạm vào người chút nào
· XẠ PHẪU -CyberKnife là gì
·
Một
hệ thống xạ phẫu không xâm phạm vào cơ thể (không đưa thiết bị vào cơ thể bệnh
nhân) để điều trịcác khối ung thư và không ung thư cũng như một số tình trạng
khác – do đó không có vết mổ.
BỆNH NHÂN CÓ ĐAU ĐỚN GÌ KHÔNG
TRONG XẠ TRỊ
Thật sự khi chữa trị bệnh nhận chẳng
có cảm giác đau đớn nào cả. Bệnh Nhân chẳng có cảm giác đau tê như trong giải
phẫu bình thường. Các loại máy cũng không đụng chạm gì bạn. Bệnh nhân chỉ có một
nhiệm vụ là nằm theo lời chỉ dẫn của y sĩ và thở điều hòa cũng như tập nín thở
trước đó vài ngày khi được scan để đánh dấu vị trí khối u trước khi xạ trị
chính thức. Bạn chỉ nằm bình tâm niệm phật hay nguyện chúa nếu có niềm tin tôn
giáo…Bệnh nhân chỉ nghe tiếng máy vo ve quanh đó. Các y sĩ làm việc ở phòng
ngoài chỉ có bệnh nhân trong phòng. Thời lượng khoảng 20 phút là tối đa. Một chu kỳ xạ trị bệnh nhân có
thể có tới 4 lần tới liên tục và sẽ có hẹn tái khám 2 hay 3 tháng sau tùy trường
hợp.
Xạ trị không gây rụng tóc. Bạn về
nhà sau hai ngày có thể hơi mệt nhưng bồi dưỡng lại là khỏe và chờ tái khám xem
lại tình hình.
Bức xạ không gây đau đớn khi bạn tiếp nhận nó. Bạn sẽ
không cảm thấy bất cứ điều gì trong các phiên của bạn.
• Một số bệnh nhân có thể nhận thấy
đèn nhấp nháy trong quá trình điều trị, điều này là bình thường và không có hại.
Bạn cũng có thể nghe thấy một số âm thanh vo ve và quay cuồng từ máy móc.
một bệnh nhân sắp được xạ trị
XẠ
TRỊ CÓ AN TOÀN KHÔNG
Thông
thường khi nghe chữ bức xạ ai cũng lo ngại do ấn tượng và lo lắng từ tia bức xạ
có thể làm HẠI ta và những người lân cận kể cả trẻ em. Các lo lắng đó là:
-
Người bệnh nhân có nhiễm xạ và phát xạ nguy hiểm không?
XẠ
TUYẾN PHÁT TỪ BÊN NGOÀI NÓ GIỐNG NHƯ TIA X XUYÊN QUA NGƯỜI BẠN VÀ KHÔNG Ở LẠI
TRONG BẠN NÊN BẠN KHÔNG CÒN PHÁT XẠ GÂY NGUY CHO NGƯỜI KHÁC KỂ CẢ TRẺ CON
-
Các tia chỉ nhắm mục tiêu chính xác
(nhờ computer) vào các tế bào ung thư cùng không gây hư hại các tế bào lành
lặn. Không giống trường hợp ta bật đèn ánh sáng chan hòa cả phòng, xạ trị hoàn
toàn khác các tia bắn chính xác mục tiêu và không có tính lan tỏa khắp nơi như
ánh đèn. Các máy xạ trị đều đã định hình và có chuẩn mực hay lập trình trước
nên bệnh nhân cũng không cần bận các thứ bảo hộ
Các y sĩ cùng máy móc và điện toán
tất cả đều tập trung chính xác chữa trị cho bệnh nhân.
Phản ứng phụ sau liệu trình như mệt
mõi xuống cân có thể có nhưng tùy vào liều lượng xạ trị cho từng bệnh nhân. Tuy
nhiên rất ít phản ứng phụ trầm trọng. Có điều đáng lưu ý phần nhiều không có
phản ứng phụ và nên lưu ý
SAU XẠ TRỊ NẾU TA KHÔNG CÓ PHẢN ỨNG PHỤ KHÔNG CÓ NGHĨA LÀ XẠ TRỊ KHÔNG CÓ HIỆU LỰC
ĐHL BIÊN SOẠN 2.1.2024
NGUỒN
TÀI LIỆU HEALTH CARE của STANFORD UNIVERSITY
.https://stanfordhealthcare.org/events/having-radiation-therapy.html
Do
No comments:
Post a Comment