LÒ HEO QUAY ÔN PHỤNG THÔN HẠNH HOA

 

LÒ HEO QUAY ÔNG PHỤNG THÔN HẠNH HOA QUẢNG TRỊ

PHẢI LÀ DÂN PHƯỜNG ĐỆ TỨ HAY ĐỆ TAM Quảng Trị xưa mới nhớ LÒ HEO QUAY ÔN PHỤNG

Vợ Chồng ôn Phụng có cái lò heo quay này khá nổi tiếng nhờ đem bán lên tận hàng thịt tại Chợ Quảng Trị hồi xưa. Người thị xã ngày đó nếu có lần ghé hàng thịt và có mua một vài trăm gam thịt heo quay tại đó quả là cơ hội ăn được món thịt heo "gia truyền" quay từ Lò Ôn Phụng.

Người viết trước ở Phường Đệ Tứ đi bộ về Lò Ô Phụng không xa. Ngày đó tôi là cậu con trai siêng phụ bán quán cho mẹ và có dịp về lò này. Làm sao tôi quên được hình ảnh cái quán ngay đầu Con Đường Ngự ngó vô cửa thành tức là Cửa Hậu. Hàng ngày lính trong thành, các chú bảo an hay ra mua.

Quán mẹ tôi bán đủ thứ. Tôi là cậu con trai, siêng năng phụ giúp mẹ, hàng ngày đạp xe lên chợ tỉnh hàng ngày lấy hàng cho quán mình. Từ khúc nước đá lạnh chờ sáng sớm tinh mơ mới có, tới tút thuốc ruby, hàng hóa linh tinh lặt vặt ...

TẠI SAO TÔI VỀ LÒ HEO QUAY

Quán mẹ tôi còn bán bánh mỳ xíu. Mỳ ổ tôi đạp xe lên lấy từ lò Vạn Hoa tại Phường Đệ Nhất. Bánh Mỳ thì phải có xíu. Mẹ tôi còn nghĩ thêm một cách về lò Ô Phụng không phải mua heo quay mà mua NƯỚC HEO QUAY để về làm nước xíu. Đó là dịp tôi biết được Lò ông Phụng.

Tiếng là lò nhưng chẳng to lớn gì lắm. Cái lò đất ông xây bằng đất mối ngoài ruộng đem vào tận căn bếp dưới nhà. Đã lâu năm nên lò đất đen xám màu than củi. Heo của ông mua về là con heo đen vừa to chứ không "lớn cả tạ" như heo hạ thịt.

Căn bếp làm lò lờ mờ ánh sáng. Con heo quay từ từ được xoay vòng chầm chậm trên than. Thỉnh thoảng ông dùng cái que đặc biệt của ông chấm nước gia vị "gia truyền" châm châm vào con heo đang vàng dần theo sức nóng của lò. Châm nước đồ màu vào da heo và thứ đồ màu đó là gì dĩ nhiên ông Phụng chẳng nói với ai. Châm đều tay và khéo đó là cái nghề của ông chủ lò. Tôi là thằng nhỏ ngồi chồm hổm cạnh lò nhìn và nhớ những gì ông làm, bụng mong chai nước mỡ heo quay mau đầy, trả tiền cho ôn xong mau mau đem về cho mẹ.

Cách quay heo không phải nằm trên đống lửa như trong phim ta thường thấy mà chỉ dùng sức nóng của than củi truyền qua trong lò mà thôi. Ông làm sao với một cách riêng để nước quay từ con heo ứa ra theo con đường riêng giọt giọt tuôn vào cái chai đặt ngoài miệng lò. Cách này chẳng phí chút nào do ông đã tận dụng thu lại những thứ ngon từ gia vị, nước mỡ con heo quay không chảy xèo xèo vào than lò mà đi vào cái chai đang đợi phía dưới. Mà thật tình cũng nhờ cách riêng này của ông mà tôi còn đặt mối xuống lò ông Phụng hàng ngày để lấy thứ nước quay đó về phụ cho món hàng mỳ xíu của quán mẹ tôi.

Cho đến hôm nay tôi còn nhớ thứ nước mỡ màu đen béo ngậy đen sóng sánh nhờ vào sự hòa lẫn với gia vị "riêng" để quay heo của ông sẽ giúp cho món mì xíu mẹ tôi bán có vị ngon rất khác biệt có thể là không ai có hay bắt chước được.

Con heo quay xong, mệ Phụng đem bỏ mối lên chợ Tỉnh. Ai cần mua tại lò ông cũng có. Mua tại nhà ngon đáo để nhờ thịt con heo không dày, thấm đồ màu, da heo quay mỏng dòn vàng hươm tất cả thấm thứ đồ màu heo quay của lò ông nên thật là một cơ hội thưởng thức.

Thịt heo quay của Lò Ô Phụng cũng vì nó ngon đến thế nên khi đi nơi đâu,..vào nam hay qua tận Mỹ tôi, thú thật không thấy heo quay đâu ngon bằng với thứ heo quay ngày đó.

Một thời xứ mình chỉ có heo đen. Heo đen bán thịt lúc nào cũng vừa to. THịt heo đen xứ mình ăn cám chuối một thời chưa bao giờ uống bột nên thịt bùi săn dòn ngon đáo để.

Với những con heo quay qua tay ô Phụng lại còn đúng gu hơn nữa. Không heo con, chẳng phải heo già mà lại choai choai. Một ngày một con heo quay như thế thì nhu cầu lúc nào cũng thiếu.

Thật sự không phải lúc nào ta cũng ăn heo quay; phải có dịp đặc biệt mới mua vài trăm gam. Phường tôi khỏi cần lên chợ tỉnh, chỉ cần về Thôn Hạnh Hoa tới lò ông Phụng đúng giờ giấc là có heo quay vừa ra lò ngon đáo để ăn "ngậm mà nghe" thôi.

Kể ra đây hôm nay, nhưng giờ này ông mệ Phụng làm sao còn tại thế được. Người viết chỉ mong góp nhặt đôi lời chúng ta cùng nhau vẽ lại phường xưa xóm cũ, một thành phố xa xưa đã vùi sâu trong vòng dĩ vãng...

Kỷ niệm ngày xưa dù bất cứ chuyện gì cũng êm đềm thương nhớ. Trong các món ăn dân dã từ ít tiền cho đến đắt tiền...nào bánh ướt, bún luộc, bún xáo, lọn nem đòn chả hay cả miếng thịt heo quay béo bùi giòn tan và nhiều thứ hàng ăn khác đều nằm trong văn hóa ẩm thực của ngày trước.

Hiện nay phong vị ăn uống do giao thoa ba miền không ít thì nhiều có phần thay đổi. Từ sự tăng trưởng và pha trộn dân cư sau nửa thế kỷ đổi thay sẽ khó lòng giữ được nét riêng cho từng nơi như ngày trước.

Đây là một sự thật. Giá như có ai tin điều này thì những bài viết về ẩm thực ngày trước, cách đây non nửa thế kỷ, tác giả hi vọng thế hệ con em hôm nay được phác họa lại sơ sài đôi nét của người xưa, một thời Quảng Trị

Edition by ĐHL

6.8.2023

Đinh Hoa Lư