EDIT từ bài Cũ cùng tác giả - CHUYỆN CÁI RẪY KHỔ ĐAU và NHỮNG NGƯỜI TRANH SỐNG
Thôi đúng rồi!
Ngọn lửa bốc lên từ đằng cái khe nhỏ nơi những thợ săn Tân Thắng hay men theo. Nơi đó cũng là điểm đầu của cái rẫy mới của tôi gỗ lá khá khô. Lữa và khói bốc lên càng lúc càng cao. Ngọn lửa càng lúc càng hừng hực cháy pha lẫn tiếng nổ lốp bốp của cành lá còn tươi càng lúc càng dồn dập. Tôi chỉ còn nước tìm chỗ chiếc xe thồ kéo nó ra khỏi bụi cây, quên luôn chuyện gai góc , tìm đường thoát...
hình - nghề lấy dầu rái
Mối thù hằn giữa nông dân QT đi phát rẫy làm rừng gia tăng càng lúc càng cao với nhóm thợ săn kiếm nghề lấy dầu. Những cánh rừng bạt ngàn của Hàm Tân, nơi vô số cây dầu sản xuất ra loại dầu rái đi ghe và nghề làm biển đang cần. Dầu rái là thứ bôi cho ghe thuyền khỏi mục là những thứ nghề đi biển. La Gi là thị trấn biển ghe thuyền khá đông nên có nhu cầu về dầu rái. Đây là sinh kế của nhóm thợ rừng xã Tân Thắng. Họ không là người Quảng Trị, phần nhiều là con cái người Chăm dân bản địa Bình Thuận Phan Thiết bao đời nay. Thợ lấy dầu này họ không phá rừng trồng bắp lúa vốn liếng sinh nhai của họ nằm ở những cây dầu, nơi mà tự nguyện chia vùng với nhau lần lượt đi lấy dầu về bán thôi. Nghề làm rẫy đã đốt phá, chặt hạ, cưa gỗ biết bao nhiêu cây dầu? Rẫy đồng bào QT càng nhiều, đất bạch hóa càng tăng và những cây dầu, mạch sống những thợ rừng kia, cũng biến mất, và sau cùng là sự gia tăng lòng căm ghét từ những người bị mất nguồn sống.
hình- cây dầu
HỌ ĐỐT RẪY NON ĐỂ TRẢ THÙ CHO CÂY DẦU BỊ MẤT
Họ đốt "rẫy non" cho bỏ ghét. Họ muốn trả thù, trong đó tôi là một nạn nhân. Dù sao, ngang đây bạn đọc chắc chưa hiểu tường tận hết sự trả thù ra sao?
Ngày hôm sau tôi lên rừng sớm để biết tình trạng rẫy mình. Bạn làm rẫy cho biết thằng Hai Chàm nó đốt rẫy của tôi chứ không ai khác. Thằng Hai Chàm ở Tân Thắng, nó "một mình một ngựa" từng thề sẽ trả thù cho cái nghề lấy dầu rái của họ bị "mất cơm". Dĩ nhiên 'thủ phạm' đốt cây dầu của những thợ lấy dầu này là người làm rẫy chứ ai vào đây nữa ?
Những vết nứt trong lòng bàn tay không có thì giờ lành hẳn. Đau lưng mỏi gối mới có một mẫu rừng mới như hôm đó. Thế mà chỉ một 'mồi lửa' thằng Hai Chàm đã trả hận và tôi là kẻ khổ đau của một sự thù hằn đến từ chén cơm manh áo.
Hai Chàm... rõ ràng tôi chỉ nghe tên chứ không hề biết mặt. Dù sao cái tên đó cũng chứng tỏ họ không là người QT mà là người sắc tộc.
Bỏ thì thương, vương thì tội
thế là tôi tiếp tục phải dọn sớm cái "rẫy luộc", cành ngọn cháy không hoàn toàn, nham nhở, phải tốn công gấp bốn năm lần khi dọn rẫy cháy đúng thời lúc cây cành khô róm. Đã thế, khi đã "cháy luộc" thì càng ít mun tro, như vậy đất không thể nào tốt để gieo hột được. Đó là tại sao có bạn rừng gặp rẫy bị "luộc" họ đành bỏ đi, không làm nữa.
Một mùa "thu hoạch" cái "rẫy" khổ nạn đó, tôi chỉ còn vài gánh dưa, hơn chục thúng lúa, vài ký đậu xanh ... chẳng đủ vốn -công "cơm đùm gạo bới" của vợ tôi giúp chồng vào rẫy làm rừng, bao ước vọng tính toán của hai vợ chồng nay chẳng còn chi? rồi công lao bầy em vợ tôi giúp anh rể vào rừng bỏ hột. Thế mà từ một ngọn lửa trả thù của thằng Hai Chàm Tân Thắng nên cái rẫy luộc của nhà tôi từ thiếu mun tro nên đến mùa thu hoạch chẳng có lợi lộc gì. THU HOẠCH TỪ ĐÁM ĐẤT BỊ LUỘC ĐÃ ÍT. NGÀY ĐEM CHỤC THÚNG LÚA RỪNG VỀ LẠI MƯA TO GIÓ LỚN NƯỚC LŨ DÂNG MAU. NHỚ LÀM SAO HÌNH ẢNH HAI ĐỨA EM VỢ ...CẬU LÔ CẬU LU KHÔNG NGẠI CHO MẠNG SỐNG ĐỘI TỪNG BAO LÚA LÊN ĐẦU LỘI QUA DÒNG NƯỚC CHẢY XIẾT. GIỮA DÒNG NƯỚC ĐỎ NGẦU HAI ĐỨA EM CHỈ CÒN THẤY CÁI ĐẦU LẶN HỤP VÀ BAO LÚA TRÊN ĐẦU NHẤP NHÔ VỚI DÒNG NƯỚC ÀO ÀO CHẢY... CÁM ƠN TRỜI PHẬT, QUA ĐƯỢC DÒNG LŨ TÔI VÀ MẤY NGƯỜI EM BÌNH AN VÔ SỰ. NGƯỜI ANH RỂ MANG ĐƯỢC CÁI XE ĐẠP THỒ QUA SUỐI, QUA CÁI CẦU VƯỢN MỘT CỘT LẮC LƯ LÀ MAY LẮM RỒI
Thu hoạch xong. Tạm gọi là thu hoạch, một mùa rẫy nói như phần trên là "không ra cơm cháo gì", tôi vẫn lên thăm lại cái rẫy đáng buồn đó. Ngắm lại những thân cây dài thườn thượt không cháy được vẫn choán hết diện tích cái rẫy, lòng tôi buồn làm sao?
Cho đến một ngày?
Vâng đúng vậy thưa bạn đọc, cho đến một ngày đứa em vợ tôi đi 'nghĩa vụ' bên Cam Bốt về. Cậu nó vô nghề vô nghiệp không lương không lá chi sau ngày mãn nhiệm vụ. Trần thiên Danh đã cặm cụi cùng anh rể vào lại đám rẫy đó, cưa hết những thân cây này đốt lại thành than vụn. Hai anh em hì hục đem về bán được mớ tiền khiêm tốn do than không đẹp bằng nghề đốt than chuyên nghiệp.
***
Đốt phá rẫy chưa khô đó là cách 'trả thù giữa người và người' khi đang tranh nhau nguồn sống của rừng thiêng.
Người làm rẫy ngoài đổ mồ hôi công sức "mẻ rìu hư rựa" còn nỗi lo nơm nớp sợ bị phá hoại bị trả thù. Những phận người tranh nhau nguồn sống từ những đám rừng thâm u nói trên. Con người còn giành giựt "quê hương" của muôn thú lại còn thêm nỗi sợ trả thù của thiên nhiên khi lo chống chọi lại sự phá hoại của thú rừng chim muông nữa. Bầy thú hoang tinh quái lắm , chúng chỉ đợi những lúc rẫy có được cái ăn là xuât hiện. Nào khỉ bẻ bắp, nào heo rừng ủi trốc sắn, khoai. Tôi kể đến sự phá hoại của mấy bầy keo xanh ,từng bầy cũng phá bắp không kém khỉ ; một bầy keo bay sà xuống thì khung cảnh chắc khác gì 'máy bay oanh tạc' ! Những trái bắp năng tròn trong phút chốc bị những cái mỏ khoắm xé toạc rách nát tơi bời trông đến 'nhức mắt , nát lòng' . Những con sóc 'bí hiểm' chẳng kém, bao trái dưa lấy hạt đến hồi chín đều bị chúng moi ăn hột.
Thế là bà con dân làng vô làm chòi coi rẫy. Đêm đêm tiếng phèng la, tiếng mõ cóc cóc, cái gì gõ được đều đem ra chòi.
Cánh rừng tĩnh mịch ban đêm , mùa rẫy thuờng bị khuấy động từ bao âm thanh:
-huầy huầy
-ơi ơi ơi !!! cóc , cóc, phèng phèng ..
Tất cả cộng lại, tạo thành một tạp âm LẠ LÙNG MA QUÁI hay có thể là một KHÚC "NHẠC RỪNG KHUYA".
Rừng khuya, người và thú canh nhau, rình rập từng giây phút. Dù ngày hay đêm, nhất là đêm về con người phải canh chừng để giữ cho được miếng ăn. Nguồn sống giữa rừng hoang chính đó là mồ hôi hòa chen nước mắt sau bao lần cây rừng ngã gục, lửa hừng hực cháy, rồi mun tro...hình ảnh cái rẫy khốn khổ, tiếp nối hình ảnh mấy đứa em vợ lần lượt hiện về trong tâm não...cậu Danh, cậu Lô, rồi nay tiếp đến cậu LU đều lần lượt ra đi về với trời miên viễn. Những số phận hẩm hiu hay nghèo khó cùng gian nan chật vật ra sao nay mấy cậu em đều trả lại cho trần thế để về với thế giới bên kia, một thế giới không còn buồn lo sầu khổ.
Trên đồi hoang cát trắng bạc mầu, cái nghĩa địa mang hai chữ CHỒM CHỒM chỉ còn vài cành mai rừng hắt hiu nở sớm đón xuân lưu hương xa xứ. Người dân Quảng Trị với kiếp lưu hương những ngày cuối đời cùng nằm bên nhau. Nơi cái nghĩa trang tha hương đó là nơi yên nghỉ của tứ thân phụ mẫu vợ chồng tôi và cũng là nơi nằm lại cuối cùng của mấy người em vợ tôi đã lần lượt ra đi và an nghỉ tại đó. Thả hồn hướng về quê hương, người viết mường tượng ra trong tiếng chim kêu chiều hay hoàng hôn tắt nắng có những số phận chia xa còn đang ngậm ngùi khi ước vọng chưa thành tuổi đời còn quá trẻ. Hôm nay có còn chăng những nỗi thở than buồn cho số phận? Những người còn lại vẫn nhớ thương cho những kiếp người nên chân thành viết ra đây những lời thương cảm.
Người viết muốn nhắm mắt lại để trí nhớ khơi lại bao hình ảnh, âm thanh ngày đó ra sao? Đúng thật, như một khúc NHẠC RỪNG quay lại, đó chính là những miếng rẫy đượm bao kỷ niệm chua cay, rơm rớm u buồn khiến mỗi lần bưng chén cơm lên, tôi càng thêm trân trọng "hạt ngoc trời ban"./.
No comments:
Post a Comment