DÒNG SÔNG KHÍ QUYỂN
LÀ GÌ ?
Dòng
Sông Khí Quyển (Atmospheric River / AR)có thể hình dung là một dải hành lang hẹp
đậm đặc hơi nước tập trung di chuyển trong bầu khí quyển ở tầng thấp. Với trí tưởng tượng chúng ta trông nó
giống như một dòng sông trên bầu trời. Trung bình, Dòng Sông Khí quyển có thể rộng tới 1.000
dặm tức gần 1600 cây số. AR có dòng khí lưu có thể dài gấp đôi sông Amazon.
Khi dòng sông khí quyển gặp núi cản đường chúng bốc cao lên.Hơi nước hay độ ẩm
chúng mang theo lên cao sẽ nguội rồi ngưng tụ lại tạo ra lượng mưa hoặc tuyết rơi dữ
dội. (xin xem hình trên)
Tóm lại, theo Cơ Quan Theo
dõi Khí Quyển và Đại Dương QUốc Gia Hoa Kỳ (NOAA) thì Dòng Sông Khí Quyển là dải hơi nước khổng lồ dài, uốn éo trong khí quyển - giống như những con sông mang hơi nước đậm đặc đang uốn lượn trên bầu trời – dòng hơi nước đó thành lập do sự vận chuyển phần
lớn hơi nước ra khỏi vùng nhiệt đới (tropics) (xin xem video 3D ở dưới). Các dòng sông khí quyển thường khác nhau về kích thước và cường độ. Tuy là dạng hơi nhưng lưu lượng một dòng sông khí quyển
trung bình mang theo một lượng hơi nước gần bằng lưu lượng nước ở cửa sông
Mississippi (17,000 Mét khối nước/ giây). Những dòng sông có khí quyển đặc biệt
mạnh có thể vận chuyển lượng khí hơi nước gấp 15 lần lượng đó. Khi các dòng sông khí quyển đổ bộ vào đất liền,
chúng thường biến đổi dạng hơi nước
thành MƯA hay TUYẾT. Có từ 35 - 50% lượng nước cung cấp cho California nhờ vào Dòng Sông Khí Quyển.
Mặc
dù các dòng sông khí quyển có nhiều hình dạng và kích thước, nhưng những dòng
này do chứa lượng hơi nước lớn nhất
và tạo ra gió mạnh nhất và kết quả
gây ra lượng mưa và lũ lụt rất lớn.
Những tai họa này có thể làm gián đoạn giao thông cùng gây ra lở đất cùng bùn trôi (mud sliding) và gây ra thiệt hại to lớn về tính mạng và nhà cửa....
Tuy thế, không phải tất cả các dòng sông khí quyển đều gây cho ta thiệt hại. Hầu hết là các dòng sông khí quyển yếu, nhỏ lại mang lại cho chúng ta mưa hoặc tuyết rất cần. Điều này rất quan trọng đối với việc cung cấp nước. Ví dụ tiểu bang California hầu hết không còn hạn hán như mấy năm trước, nhưng nay lại đang lo mưa to và lũ lụt.
Các dòng sông
khí quyển là một đặc điểm chính trong chu trình nước trên mặt địa cầu. Dòng
sông khí quyển là hiện tượng địa lý gắn liền mối lợi đó là nguồn cung cấp nước
khổng lồ nhưng cũng là đầu mối rủi ro lũ lụt - đặc biệt là ở miền Tây Hoa Kỳ.
Các
nhà dự báo thời tiết CAlifornia hôm thứ Bảy 3.2.2024- ngày qua- đã cảnh báo quan trọng về một
hệ thống dòng sông khí quyển khác
đang nhắm vào tiểu bang California. Các thành phố lớn tại Cali có thể phải đối
mặt với lũ lụt nguy hiểm.
Cơ quan
Thời tiết Quốc gia Los Angeles báo động
lũ lụt sẽ lan vào các khu vực thành thị, với lượng mưa bắt đầu từ tối thứ Bảy đến
thứ Ba. Lượng mưa sẽ tăng vào Chủ nhật, đặc biệt là ở Nam California từ Santa
Barbara về phía nam, có thể gây ra lũ quét, mất điện và lở đất. Tại khu vực Los
Angeles, có thể có lượng mưa từ 3-6 inch dọc theo bờ biển và các thung lũng, và
từ 6 đến 12 inch ở chân đồi và núi, NWS cho biết.
Trong
khi các dòng sông khí quyển tạo ra lượng mưa lớn có thể gây ra lũ lụt, chúng ta
không quên chúng cũng góp phần làm tăng lượng tuyết có lợi. Nghiên cứu của NOAA
(ví dụ: Phòng thử nghiệm khí tượng thủy văn của NOAA và CalWater) sử dụng vệ
tinh, radar, phi cơ cùng các quan trắc khác, cũng như các cải tiến lớn về mô
hình thời tiết bằng điện toán, để hiểu rõ hơn các dòng sông khí quyển cùng tầm quan trọng của chúng đối với
cả thời tiết và khí hậu.
Nghiên
cứu khoa học mang lại dữ liệu quan trọng giúp các nhà dự báo Dịch vụ Thời tiết
Quốc gia của NOAA đưa ra cảnh báo về khả năng mưa lớn và lũ lụt ở những khu vực
dễ bị ảnh hưởng bởi các dòng sông khí quyển trước 5 đến 7 ngày./.
ĐHL
Theo
What are
atmospheric rivers? | National Oceanic and Atmospheric Administration
(noaa.gov)
No comments:
Post a Comment