Saturday, September 9, 2023

ĐIỀU 3 TU CHÍNH ÁN 14 VÀ SỰ TÁI TRANH CỬ CỦA ÔNG DONALD TRUMP


trước thánh kinh và sự chứng giám của chủ tịch TCPV Hoa Kỳ ông Donald Trump tuyên thệ nhậm chức TT Hoa Kỳ thứ 45 ngày 20.1.2017


*

Chào bạn đọc

ĐIỀU 3 TU CHÍNH ÁN thứ 14 của HIẾN PHÁP HOA KỲ CÓ NGĂN ĐƯỢC cựu TT DONALD TRUMP TÁI TRANH CỬ TT 2024 CHĂNG?

TỐI CAO PHÁP VIỆN  CÓ THẨM QUYỀN ĐỊNH ĐOẠT ĐƯỢC CHĂNG



TU CHÍNH ÁN 14 - ĐIỀU 3 HP HOA KỲ

Không ai được làm Thượng NGhị sĩ, Dân Biểu, đại Cử Tri Đoàn, Tổng Thống hay Ptt hoặc giữ bất cứ chức vụ quân sự dân sự trong đất nước Hoa Kỳ dù tiểu bang nào nếu kẻ đó trước đây từng TUYÊN THỆ khi lên nắm một chức vụ đó với liên bang hay tiểu bang  nhằm bảo vệ Hiến Pháp Mỹ nhưng kẻ đó sẽ tham gia vào một cuộc nổi loạn hay nổi dậy chống lại HP Hoa Kỳ cũng tương tự nếu kẻ đó tương trợ an ủi kẻ nổi loạn đó. Nhưng Quốc Hội phải thông qua bằng 2/3 số phiếu mỗi viện để loại bỏ chức năng kẻ phản bội đó

*

    Sau hậu quả của Nội chiến 1861-1865, Hiến pháp Hoa Kỳ (HP) được sửa đổi để loại bỏ tính hợp pháp của các chức vụ cầm đầu  chính trị của những ai đã phản bội lời thề với HP do những kẻ này sau đó lại "tham gia nổi dậy hay nổi loạn"  chống lại Hoa Kỳ.

Nhiều sử gia Mỹ tin Mục 3 của Tu Chính Án thứ 14 – từng trở thành một “tờ giấy vô dụng  với lý do Quốc Hội Mỹ từng thông qua các đạo luật ân xá cho các cựu Liên minh miền Nam vào năm 1872 và 1898 và cho rằng đó là "tình trạng bất cập" do Mục 3 từng "KHÔNG HIỆU LỰC".

Professor Baude received his BS in Mathematics from the University of Chicago and his JD from Yale Law School. He then clerked for then-Judge Michael McConnell on the United States Court of Appeals, and Chief Justice John Roberts on the United States Supreme Court. Before joining the Chicago faculty, he was a fellow at the Stanford Constitutional Law Center, and a lawyer in Washington, DC.



Hai giáo sư luật William Baude của Đại học Chicago và Michael Stokes Paulsen dạy tại Đại học St. Thomas, tuy cả hai đều là những người bảo thủ nổi tiếng có ý giảng lại điều nêu trên. Hai giáo sư luật bảo thủ đó từng nghiên cứu sâu sắc về lịch sử thời bấy giờ họ cho cho rằng quan điểm đó là sai lầm.






University of St. Thomas School of Law professor Michael Stokes Paulsen co-authored the article.



Qua tập tài liệu đánh giá về luật dài 126 trang đăng vào tháng tám 2023, hai giáo sư đặt trọng tâm vào vấn nạn hiện nay là tìm xem phản ứng của Hiến Pháp Hoa Kỳ đối với cuộc nổi dậy lớn nhất vừa xảy ra và có dịp đặt nặng trách nhiệm to lớn cùng khả năng Tối Cao Pháp Viện  (TCPV) phải đối mặt qua tuyên bố


- Cựu Tổng thống Trump, ứng cử viên hàng đầu của Đảng Cộng hòa. cho năm 2024, sẽ bị TCPV  loại khỏi chức vụ một cách hợp pháp.


  Hai giáo sư luật Baude và Paulsen  đồng tin tưởng các điều khoản của Hiến pháp nên được giải thích phù hợp với cách hiểu tùy theo từng thời điểm. Hai ông cho rằng từ "nổi dậy" được hiểu theo nghĩa rộng hơn là việc phối hợp sử dụng vũ lực hoặc áp lực người khác đi đến cản trở hoặc lật đổ quyền lực của chính phủ.

Các ông  viết tiếp: “Việc nổi dậy đó, nó bao gồm một loạt các hành vi tấn công chính quyền Hoa Kỳ”.

Hai vị đó lập luận tiếp theo, việc thực thi điều khoản truất quyền tranh cử không phụ thuộc vào Quốc hội hay Bộ Tư pháp mà công cuộc truất quyền tranh cử này thuộc về ý chí của nhiều viên chức tiểu bang, quận hoặc liên bang, đó là những viên chức có thẩm quyền xác định tư cách một ứng cử viên có đủ điều kiện để giữ chức vụ hay không và tên ứng viên có hợp lệ xuất hiện trên lá phiếu bầu cử (ballot) chăng?


Các giáo sư bảo thủ vừa nêu lại cho biết tiếp:


 “Sự thực hiện nghiêm túc điều 3 Tu chính Án 14 có nghĩa là việc hiến pháp quy định ai không đủ tư cách nắm giữ chức vụ liên bang và tiểu bang trong tương lai sẽ lan rộng đến nhiều  người tham gia nỗ lực lật ngược cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, bao gồm cả cựu Tổng thống Donald Trump và những người khác”.





Theo lập luận của hai giáo sư này có thể liên quan tới các thượng nghị sĩ từng ủng hộ những người nổi dậy ngày 6 tháng 1 năm 2021 vừa qua.


Do số lượng luật sư và viên chức bầu cử của tiểu bang quá đông, có khả năng trong năm tới sẽ có thách thức đối với khả năng đủ điều kiện của Trump. Nếu vậy, sẽ không mất nhiều thời gian để khiếu nại như vậy được kháng cáo, đầu tiên là lên tòa án liên bang và không lâu sau đó là lên Tối cao Pháp Viện.


    Luật Sư Adam Unikowsky
Mr. Unikowsky got his JD from Harvard University, following achieving his Masters of Engineering & Bachelors of Science from Massachusetts Institute of Technology. 

*

Luật sư của Washington, Adam Unikowsky, cựu thư ký Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ cho Thẩm phán Antonin Scalia, đã viết một bài phân tích dài vào tuần trước về việc một yêu cầu như vậy có thể được đưa ra tòa như thế nào. Ông cho biết các thẩm phán, nếu phải đối mặt với câu hỏi, sẽ khó giải thích tại sao hành động của  ôngTrump không được coi là tham gia vào một cuộc nổi dậy.


LS Adam viết tiếp... “TCPV có thực sự loại ông Trump không? Theo ý kiến ​​của tôi (Adam), có lẽ là không, nhưng có một khả năng không hề nhỏ là nó sẽ xảy ra”. “Theo quan điểm của tôi,  nếu ô Trump tiếp tục là ứng cử viên Tổng thống, có 10% khả năng Tòa án Tối cao sẽ cho rằng, trước cuộc bầu cử năm 2024, Trump không đủ tư cách về mặt hiến pháp.”


 

Hạ nghị sĩ Adam B. Schiff (D-Burbank),  người từng dẫn đầu cuộc luận tội Trump tại Hạ viện 2021, đồng ý rằng cựu tổng thống Trump nên bị pháp luật loại khỏi tư cách ứng viên tổng thống.


Vào hôm Chủ nhật 3.9/2023  trên MSNBC, dân biểu Adam cho rằng “ Điều ông lập luận là hợp lý do Tu chính án thứ 14/ Điều 3 từng minh định: Nếu ai tham gia vào các hành động nổi loạn hoặc nổi dậy chống lại chính phủ hoặc ai đó từng giúp đỡ và an ủi người khác thực hiện  điều đó, họ sẽ không đủ tư cách tranh cử. Vấn đề này không bắt kẻ đó phải bị kết tội nổi loạn mới thi hành điều HP quy định mà HP chỉ cần kẻ đó tham gia vào những hành vi nói trên là đủ mất hết tư cách vừa nêu”

Luật Sư UniKowsky nói kết quả phụ thuộc vào TCPV

“Tôi  (Unikowsky) cho rằng điều này sẽ được kiểm tra khi cấp tiểu bang từ chối đưa tên ông Trump vào lá phiếu. Tôi tưởng tượng vấn đề này sẽ được đưa lên TCPV, và đó là dấu hỏi lớn xuyên suốt tất cả những điều này, đó là: Tối Cao Pháp Viện (TCPV)  sẽ làm gì?


Các chuyên gia pháp lý có dịp  đặt câu hỏi khác khi các thẩm phán của Tối Cao Pháp Viện có thể tước bỏ quyền lựa chọn ứng cử viên TT  mà họ ưa thích của hàng triệu cử tri.


Michael W. McConnell is the Richard and Frances Mallery Professor and Director of the Constitutional Law Center at Stanford Law School, and a Senior Fellow at the Hoover Institution

Giáo sư Luật tại Đại Học Stanford - California là Michael McConnell là một người bảo thủ và là bạn của Baude và Paulsen, nhưng cho biết ông hoàn toàn không đồng ý với  Baude và Paulsen về vấn đề này.


Ông nói rằng Quốc hội có thể - và đáng lẽ phải - loại Trump khỏi chức vụ tiếp theo bằng cách kết tội ông sau phiên tòa luận tội lần thứ hai vào tháng 2 năm 2021 do tội kích động nổi dậy. Nhưng phải cần 2/3 số phiếu của Thượng viện mới có thể kết tội, Cuộc bỏ phiếu là 57-43 không còn kết tội được Ô Trump.


McConnell cũng cho biết Bộ Tư pháp  chính quyền Biden có thể buộc tội Trump kích động nổi dậy, nhưng đã không làm như vậy. Luật liên bang (18 U.S.C. 2383) quy định việc kích động, hỗ trợ hoặc tham gia nổi dậy là tội phạm, nhưng thay vào đó, công tố viên đặc biệt Jack Smith chỉ buộc tội Trump cản trở thủ tục tố tụng chính thức và lừa gạt Hoa Kỳ.



                            Jack Smith and Donald Trump (AP/Reuters) 


Công tố viên đặc biệt Jack Smith có thể cho rằng sẽ khó có thể chứng minh (ngoài sự nghi ngờ hợp lý ) rằng Trump có ý định sử dụng vũ lực và bạo lực để đột nhập vào Điện Capitol thay vì biểu tình bên ngoài.


McConnell giải thích thêm  "điều quan trọng là Bộ Tư pháp đã truy tố hàng trăm người vì liên quan đến vụ đột nhập vào Điện Capitol ngày 6 tháng 1, nhưng không buộc tội bất kỳ ai, kể cả Trump, về tội nổi dậy”


Ông không ủng hộ việc giao cho các quan chức chính phủ, các chính trị gia, thư ký tiểu bang mang nặng tính đảng phái để loại đối thủ chính trị ra khỏi lá phiếu (ballot) rồi tước đi khả năng bầu cử của cử tri theo ý thích lựa chọn của họ…nếu lạm dụng như thế sẽ phản dân chủ sâu sắc…”


Tuy nhiên, theo Baude và Paulsen tin rằng Hiến pháp Hoa Kỳ đã minh định rất rõ ràng và ông Trump đã phản lại HP .


Hai gs đó  viết tiếp: “Ngày 6 tháng 1 là một cuộc nổi dậy. "Có nhiều bằng chứng cho thấy ông Trump cố tình bày mưu lật ngược kết quả bầu cử tổng thống năm 2020, qua cố tình vu khống cho là 'đánh cắp''gian lận'"; thêm vào đó ông Trump đã cố gắng thúc hối các viên chức tiểu bang thay đổi số phiếu bầukêu ép các nhà lập pháp tiểu bang ủng hộ ông bất chấp sự thật ông Trump thất cử.


Khi nỗ lực gian dối đó thất bại, hai gs viết tiếp, "Trump đã tập hợp một đám rất đông người ủng hộ tới để tuần hành đến Điện Capitol và mục đích là đe dọa Quốc hội cũng như Phó Tổng thống Mike Pence phải tuân theo ý muốn của ông Trump và từ đó sẽ ngăn cản việc kiểm phiếu chính thức của các đại cử tri xác nhận thất bại của ông Trump."


Điểm mấu chốt là Donald Trump vừa 'tham gia nổi dậy hoặc nổi loạn' vừa 'giúp sức hoặc an ủi' những người khác tham gia vào hành vi đó... như vậy rõ ràng ông Trump  không còn đủ tư cách để đảm nhiệm chức vụ Tổng thống, hoặc bất kỳ chức vụ tiểu bang hoặc liên bang nào khác được Hiến pháp quy đinh. Tất cả những ai từng Có Lời Thề với Hiến pháp đều phải có nhiệm vụ giữ đúng lời thề."

ĐHL

Dựa theo

*startribune: 

St. Thomas professor: U.S. Constitution bars Trump from 2024 ballot

https://www.startribune.com/st-thomas-prof-u-s-constitution-bars-trump-from-2024-ballot/600302640/

 *tờ Los Angeles Times         

Should Supreme Court disqualify Trump from running? It now looks as if justices may be asked to rule (msn.com)

No comments:

Post a Comment