Tôi thuờng gặp vợ chồng lão già đi cùng chuyến xe BUÝT 64 của thành phố San Jose. Khác với sự thoải mái của tôi- một mình với sách cặp đến trường- lão khi nào cũng bận bịu với người vợ bại liệt phải ngồi xe lăn.
Hai vợ chồng có vẻ nghèo nàn. Bà lão hình dáng gầy gò, da nhăm tụm. Hơi thở của bà xem chừng mệt nhọc. Chiếc xe đẩy lại nặng thêm do nó phải được cột thêm một bình dưỡng khí bên cạnh. Ông lão thì râu tóc lởm chởm. Hai má lão hóp do thiếu răng. Điều này làm gương mặt ông co rúm. Đôi mắt ông lão nhỏ, mí lại sụp, núp dưới hai hàng lông mày bạc trắng. Da mặt lão mốc thếch. Hai bên má bị che mất bởi đám râu bạc. Cái mũ trùm đầu bằng nỉ bạc phếch, che gần hết đầu tóc, tuy nhiên vẫn còn những chùm tóc bạc, cong queo lòi ra bên ngoài.
Đưa vợ lên xe xong, ông chồng không đợi người tài xế làm bổn phận trợ giúp cho người khuyết tật, nhanh nhẹn cột dây an toàn cho chiếc xe đẩy. Lão thành thạo khi từng vị trí cột dây an toàn ở đâu lão đều biết. Những người tài xế coi bộ quen mặt vợ chồng này nên để yên cho lão làm nhiệm vụ người chồng.
Tôi lặng lẽ quan sát người chồng đang đứng bên vợ nói chuyện với hai ba hành khách. Theo tôi, ông lão coi bộ thích thú và hạnh phúc với bổn phận ông làm. Chưa bao giờ tôi thấy ông to tiếng hay cằn nhằn do hàng ngày phải làm công việc đơn điệu, đó là đẩy xe cho vợ. Có thể tôi đoán đúng. Ông hiện là người duy nhất phải chăm lo từng “miếng ăn giấc ngủ” cho bà ở nhà nữa.
Người chồng già nua này đang hãnh diện với công việc. Chăm sóc người vợ không còn một chút khả năng, nói đúng hơn là một "gánh nặng" đối với cách nghĩ của người khác. Riêng tôi, mọi dịp gặp hai vợ chồng này trên chuyến xe buýt, chưa bao giờ tôi thấy người chồng ra vẻ bực dọc bên chiếc xe lăn.
Có điều lão nói hơi nhiều.
Khi chiếc xe lăn được cột yên vào vị trí chỉ định, là lúc lão bắt chuyện ngay với người khác. Lão nói đủ thứ chuyện. Ai cũng nhận ra chút gì đó hưng phấn,vui vẻ, niềm hạnh phúc quá dễ dàng bắt gặp trên gương mặt xương xẩu , khô khốc kia. Phẩm chất một người chồng tận tụy, chung thủy đang thể hiện qua sự phục vụ cho một bà lão, khó tánh, hay gắt gỏng, do không còn một khả năng di chuyển, phải ngồi mãi trên chiếc xe lăn.
Người ta còn thêm một cảm nghĩ rằng: lão phục vụ người vợ, là niềm vui duy nhất,không thể thiếu và dường như lão "cần vậy" là đằng khác. Vui vẻ trên xe với mọi người; thỉnh thoảng lão cúi thấp, nho nhỏ nói vài câu với bà như "dỗ dành đứa trẻ". Giọng ngọt ngào, mơn trớn. Hai hàm râu bên má lão rung rung theo lời nói, đôi khi tôi cảm thấy động lòng.
-Ước gì mình có một ít tính “kiên trì và chịu đựng” như lão!
Có thể tôi sai, có phần xúc phạm với lão, giá như lão biết rằng tôi dùng hai chữ "chịu đựng".
Hai vợ chồng đó hay xuống xe vào nửa đường, gần downtown. Bà tiếp tục càu nhàu ngay khi xuống trạm. Tôi ngoái theo nhìn. Dáng lão vừa đẩy xe cho vợ đi nhanh vừa chỉ trỏ như làm trò "con rối" cho bà vui...
HƠN MỘT NĂM SAU
Mùa xuân năm nay, cũng trên chuyến xe BUÝT 64 này tôi thấy vắng hình bóng vợ chồng kia cùng chiếc xe lăn. Bỗng một hôm, có một ông già lên xe. Sau vài phút để ý, tôi nhận ngay chính là lão già năm ngoái.
Nhưng lần này lão lên xe một mình. Khuôn mặt ông già năm nay co rúm nhiều hơn. Màu râu nay bạc hơn, rậm rạp, lởm chởm đến mức độ “gớm ghiếc”! Hai con mắt ti hí đen thẩm, như một vũ trụ đen tối, sâu thẳm, càng khó đoán ông đang nhìn ai?
Tôi nhận ra lưng lão càng gù hơn trước. Tay xách thêm một cái túi cũ mèm đựng những thứ lỉnh kỉnh, lão ngồi co ro đằng góc xa của dãy ghế trống do toán học sinh vừa xuống. Lão thỉnh thoảng nói lẩm bẩm, không ai nghe. Thỉnh thoảng lão húng hắng ho; có khi lão cố gắng dằn cơn ho lại sợ phiền lòng người khác.
Tôi cầm lòng không được- dĩ nhiên là nói bằng tiếng Anh:
-Chào ông, ông còn nhớ tôi không?
Lão ngẩng lên một lát:
- À...à! tôi nhớ anh... anh hay đi vè downtown; tôi thuờng gặp mà.
-Chào ông, ông còn nhớ tôi không?
Lão ngẩng lên một lát:
- À...à! tôi nhớ anh... anh hay đi vè downtown; tôi thuờng gặp mà.
Tôi cảm thấy thoải mái khi lão nhận ra tôi.
Ngần ngừ ít giây, tôi đánh bạo hỏi tiếp:
-Thế thì vợ ông đâu, thưa ông?
Lão chợt chỉ ngón tay lên trời:
-Bà ấy mất rồi.
-Ô! xin chia buồn cùng ông.
-Bà ấy ra đi ngay mùa Christmas năm ngoái.
Tôi ái ngại an ủi:
-Tôi tin bà lên thiên đường rồi ông ạ.
Bắt chước ông ta, tôi vừa nói vừa chỉ ngón tay lên trời. Như thế cái ngày tôi gặp vợ chồng ông lão lần đầu tiên cũng là cái ngày gần cuối đời của bà lão.
Bỗng ông già trở nên vui vẻ. Đôi mắt như sáng hơn, rồi lại đưa ngón tay lên trời thêm lần nữa. Thoáng nhìn ông kỹ hơn, tôi tin ông hiện đang sống cô độc. Lão từng vui với công việc là người tự nguyện đẩy xe và săn sóc vợ. Giờ người vợ bệnh hoạn kia bỏ lão một mình để "lên thiên đường " trước, thì sao lão tránh được buồn rầu và suy sụp.
Hôm nay tôi là người duy nhất bắt chuyện với lão. Trong tiếng ho kia, lão tự biết thân phận ngồi chỗ nào xa, kín đáo, để khỏi khó chịu cho ai. Tôi chào lão, nắm chặt song vịn sát trần, bước lui ít bước để khỏi làm phiền.
Chiếc xe buýt hàng ngày vẫn đón vài người tật nguyền đi xe lăn như người vợ quá cố của lão. Có những người già, những đứa bé bị bệnh DAO đi xe lăn. Anh tài xế vẫn kiên trì làm công việc thuờng nhật là móc dây an toàn cho từng người khách bệnh hoạn này khỏi chao chạnh lúc xe chạy. Giờ lão là ngườ hết nhiệm vụ. Người thân yêu nhất kia đã vĩnh viễn chia ra đi. Lão là người "ở lại" trên cõi trần này buồn nhiều hơn vui. Giờ con người này thật sự cô độc, trong một xã hội không có thứ văn hoá "tam đại, tứ đại đồng đường". Bà lão còn sống, lão là người chăm sóc. Nay bà lão ra đi, để lão một mình trơ trọi, không ai săn sóc, không ai ở kề.
Lão lại tiếp tục húng hắng ho, tiếp tục che miệng hay cúi gầm xuống lẩm bẩm nói một mình. Có thể ông già đang tâm sự với bà trong chốn vô hình nào chăng?
Nửa đường, ông già xuống xe. Cái túi đựng thức ăn của lão chợt lộ lên hàng chữ "Cơ Quan Cứu Tế CITY TEAM San Jose"; bên trong chắc hẳn là một số đồ hộp thức ăn cấp phát cho người nghèo.
Chiếc xe tiếp tục chạy. Tôi ngoái lại nhìn, hình bóng con người cô đơn kia lảo đảo bước về huớng khác để lại cái trạm ngừng xe trống vắng bên đường. /.
Đinh Hoa Lư edition
15/12/2022
No comments:
Post a Comment