Gió đưa cây cải về trời
Rau răm ở lại chịu lời đắng cay (ca
dao)
***
Người viết dám tin rằng DƯA TÀU BAY
là một danh từ chỉ dành cho thành phần tù nhân chính trị sau 1975 họ mới biết. Miền nam sụp đổ những người còn lại đã bắt đầu chịu sự 'trả thù ' ghê gớm
qua một danh từ 'cải tạo' đó là thời gian mà hàng ngày có quá nhiều
cái bao tử tù chính trị đang bị hành hạ, bào xé tận xương?!
***
Ba tiếng kẽng báo cho từng
khối đi lảnh phần ăn sáng lên chia cho anh em trước khi đi làm. Chuyện trước tiên là chia
phần MUỐI. Đúng vậy quan trọng nhất là muối. Những người 'cải tạo' như chúng
tôi cần muối. Tuy mỗi người chia ra khoảng non 2 muỗng cà phê muối sống nhưng
ai cũng cất thật kỹ. Chấm sắn ăn sáng in ít thôi, còn bao nhiêu dồn lại ...
Chuyện cũng lạ đời từ khoai sắn cơm
canh gì cũng chia đều lại phần muối ban sáng để chấm sắn ăn cũng phải chia. Mà
lại chia cho cân phân mới là khó cho anh nào trực trong ngày.
-Tại sao lại cần và cất kỹ thế?
-Trốn
trại ư?
-Không dám!
-Hay làm gì khác?
Chuyện là vậy: chúng tôi đã đạt đến 'trình độ thượng thừa' về làm DƯA.
Mà dưa thì cần có MUỐI. Đơn
giản là vậy.
-Chà! ở tù mà ăn dưa thì cầu kỳ quá? Dưa giá chấm thịt heo à?
Dưa giá thịt
heo là chuyện nằm mơ trong giấc ngủ thôi. Đêm về hai cái sạp dài trong cái lán
dài lê thê có hai dãy. Sau một ngày rừng rẫy giờ chúng tôi đang say sưa
trong giấc ngủ ngon lành. Đây là thời gian tha hồ mà thả hồn về dĩa dưa giá
miếng thịt heo béo ngậy... Khi tỉnh giấc chuyện thực tế của tù là Dưa Tàu Bay
thôi.
Những đồi "càn" vùng trung du Quảng
Trị sao rau tàu bay mọc nhiều quá? Những bao tàu bay non mơn mởn, chúng tôi
hái xong, khi lội qua suối, rửa sạch. Trở về trại, ăn độn thêm với cháo sắn, hầu nhét
đầy cái bao tử đang sôi lục bục ì xèo 'đòi hỏi' thiếu chất hay xép ve nhiều
ngày.
Ai đó bạn tù nào đó có sáng kiến khá thông minh.
Những lần ăn thử đầu tiên, tôi cảm thấy món này nó ngon
thật. Tôi nhớ chúng tôi còn đặt tên cho nó là "Dưa Cải Thượng Du" để phân biệt với món dưa cải thuần túy chúng ta ăn thường ngày.
Dưa Tàu Bay- nhận xét cho công bằng một ít, nó có chua, dòn: ngon
thật. Nhưng khổ một điều là thiếu DĨA THỊT HEO BA CHỈ và chén NƯỚC MẮM ỚT TỎI thơm cay?
Thôi chuyện này hãy đợi đêm về! Sau
tiếng kẻng, chúng tôi sẽ ngủ. Trong giấc mộng ai nấy tha hồ thả hồn 'chu du' đi dự liên
hoan DƯA GIÁ THỊT HEO.
Hiện tại trước mắt, ta có miếng dưa tàu bay
đưa khúc sắn vào miệng cho no thêm, thế là được rồi.
Hãy quên đi!
Đó là lý do tại sao chúng tôi cần
muối. Rồi đêm về, buổi 'kiểm thảo phê bình' công tác, ông đội trưởng lại một lần nhắc
nhở vấn đề "CẢI THIỆN LINH TINH". Ngày mai sẽ làm phiền lòng anh chàng "vệ sinh viên" dọn dẹp trong "lán". Trong các vi phạm hàng ngày, chắc hẳn có những lon gô DƯA TÀU BAY treo lủng lẳng phía dưới đầu
nằm chúng tôi.
Chiều về, khi về lại trại có người buồn, có người 'càm
ràm' do mất hũ dưa đang hồi chua -chín, thơm mùi dưa cải. Ôi! một hương vị khó
quên, năm xưa khi tết đến xuân về. Giờ thì bị 'tịch thu' mất rồi?!
***
Một mùa xuân đến soạn sành phẩm vật
cúng kiến hay dọn mâm linh đình: Nào dưa hành củ kiệu chả thịt nào nồi hầm ngon
đáo để còn có dưa chua thịt heo ba lát trong mâm cơm tất niên.
Còn ai từng là thân phận người tù
Ái Tử nhớ đến những mãng đồi trung du ngập trắng hoa tàu bay. Những sợi bông
nhẹ bấc la đà bay theo làn gió.
Giờ rau tàu bay; loài rau dại nay là
vị thuốc là tiền cũng như bao cây dại khác từ Trung Du cũng hái ra tiền ra bạc?
Thời nay có nhiều chuyện lạ. Những thứ như cây
mây, cây đót, nay cũng hái ra tiền. Riêng chúng tôi, những tù binh ngày đó, nhớ làm sao chuyện
muối và rau tàu bay. Mỗi khi nhắc đến cái tên nghe rất lạ nhưng nó lại là một kỷ niệm thương thương, tui tủi làm sao? có khi nhớ nó, tôi lại cay cay con mắt ./.
MÙA COVID USA 15/11/2020
No comments:
Post a Comment