Những đồi hoa sim ôi những đồi hoa sim tím chiều hoang biền biệt.
Vào chuyện ngày xưa nàng yêu hoa sim tím khi còn tóc búi vai...(Dzũng Chinh/ thơ Hữu Loan/ Những Đồi Hoa Sim)
*
Tình cờ thấy bạn hữu post hình những trái mốc mốc đố nhau trên mạng, tôi chợt nghĩ rằng chỉ có dân QT mới biết những trái cây hoang dại này thôi. Không biết ý nghĩ này có đúng không? Riêng tôi rất nhớ về hình ảnh những đồi càn vùng trung du Ái Tử. Ngày trước những ai có dịp đi lên nơi này thường hay gặp những đồi sim tím. Đến mùa, sắc hoa màu tím hoang dại như lan xa tới tận chân trời. Xen giữa rừng sim có một vài thứ cây gọi là mốc mốc, muồng... Sim, mốc, muồng đó là những thứ chúng tôi khó lòng quên được ...
HOA SIM THẬT và trái chín
Tình cờ tôi đọc lại lời kể của thi sĩ Hữu Loan về câu chuyện tình xưa vừa lãng mạn và u buồn tôi mới lần mò tìm hiểu cái màu tím hoa sim trên mạng.
Nhà thơ Hữu Loan và vợ sau, bà Phạm Thị Nhu năm 2009.
Chiều hành quân
Qua những đồi hoa sim
Những đồi hoa sim
những đồi hoa sim dài trong chiều không hết
Màu tím hoa sim
tím chiều hoang biền biệt ...
Áo anh sứt chỉ đường tà
Vợ anh chưa có mẹ già chưa khâu
Ai hỏi vô tình hay ác ý với nhau
Chiều hoang tím có chiều hoang biết
Chiều hoang tím tím thêm màu da diết
(1949, khóc vợ Lê Đỗ Thị Ninh)
Thi sĩ Hữu Loan có một màu tím của thơ, của tình yêu trong quá khứ. Một bài thơ nếu tôi không lầm là bài thơ tình mà dân ta cho là "hay nhất trong thế kỷ hai mươi" một thời đại thơ mới làm phong phú thêm cho kho tàng tiếng Việt. Chuyện tình Màu Tím Hoa Sim là một tình sử có thật, không chút gì hư cấu, nhân vật chính và phụ đang còn sống để chứng nhân cho đề mục này và chính vì chuyện có thật đã làm tăng thêm giá trị chuyện tình "màu tím hoa sim.
Nhờ tôi muốn nhắc về chuyện khác, đó là phân biệt thứ hoa sim trên mạng hiện nay, thứ nào là hoa sim thật.
hoa mua bên trái / hoa trái sim bên phải
Tôi dám tin rằng thứ hoa sim chính gốc thì những người tù cải tạo đã "ghi mãi trong lòng. Có hai loại sim -ăn được và không ăn được. Sim không ăn được, chúng tôi hay gọi là "SIM MUA". Cây sim mua cũng có trái, nhưng thô ráp, không chín ngọt như sim thường, chỉ được một điều: sắc hoa mua màu dịu dàng, e ấp, xen kẻ với những lùm sim hoa trái sum xuê dưới trời mây thênh thang, hoang vắng.
Nhớ về năm tháng cũ, chúng tôi khó quên được những khi vác cây từ rừng về trại. Người viết không thể không viết lại hình ảnh đáng nhớ từ một vùng trung du Quảng Trị. Một vùng đồi càn có rất nhiều hoa dại. Nhớ nhất đó là hình ảnh nên thơ của những đồi sim đến mùa, hoa tím bạt ngàn. Hoa sim đẹp quá; nhưng trái sim cũng từng "an ủi" phần nào cho thân phận bao người chiến bại.
Nhắc lại quá khứ không phải nhắc lại chuyện chiến tranh, nhưng dấu ấn khó quên những buổi chiều tà, lán trại đường về còn xa dưới mấy chân đồi tạm quên gánh nặng cây gỗ trên vai. Những đồi sim là thực tế trước mắt chúng tôi, những trái sim chín mợng- tháng Tám- căng tròn làm chúng tôi ngẩn ngơ lang thang mãi đến nỗi không thiết tha gì đến chuyện đi về?
---------------------------------------
---------------------------------------
-----------------------------------------------------------------
Ngày xưa nhà thơ Hữu Loan nhìn màu tím hoa sim mà quay quắt nhớ thương ngưòi vợ trẻ xấu số, còn chúng tôi lúc này đang len lỏi mãi trong mấy đồi sim mà cám ơn đất trời Quảng Trị đã ban cho chúng tôi chút gì an ủi còn lại.
Ngày xưa nhà thơ Hữu Loan nhìn màu tím hoa sim mà quay quắt nhớ thương ngưòi vợ trẻ xấu số, còn chúng tôi lúc này đang len lỏi mãi trong mấy đồi sim mà cám ơn đất trời Quảng Trị đã ban cho chúng tôi chút gì an ủi còn lại.
Tháng bảy sim- tháng tám mốc mốc- tiếp nối tháng chín tháng mười, trời thuơng ban thêm muồng. Những chùm muồng khi chín đã mất đi màu vàng sặc sở mà là một màu đen thẩm. Muồng chín cho vị ngọt của loại mứt chà là, xứ Nghìn Lẻ Một Đêm của những huyền thoại.
Những liếp đồi hoang vu chạy xa tít, những con đường mang tình thương cho những ai sa cơ thất thế. Và cứ thế những con đường đi mãi, ngoằn ngoèo lên tận rừng xanh. Chiều về những đồi sim san sát nhau, lan xa tận cuối tầm mắt. Ôi thương sao màu tím hoa sim cùng vị ngọt trái lành. Lãng mạn hơn chúng tôi xin gọi sim chín là "người yêu" của những con người thua trận.
Những liếp đồi hoang vu chạy xa tít, những con đường mang tình thương cho những ai sa cơ thất thế. Và cứ thế những con đường đi mãi, ngoằn ngoèo lên tận rừng xanh. Chiều về những đồi sim san sát nhau, lan xa tận cuối tầm mắt. Ôi thương sao màu tím hoa sim cùng vị ngọt trái lành. Lãng mạn hơn chúng tôi xin gọi sim chín là "người yêu" của những con người thua trận.
Chúng tôi len lỏi vào giữa đồi sim chín trong khi tai nghe tiếng con chim đa đa kêu trên gò mối xa xa nào đó hay tiếng con chim "bắt cô trói cột" mà chúng tôi ưa đổi thành:
-Không còn cơ cuộc!? không còn cơ cuộc ...
để ám chỉ cho thân phận mình hay chăng?
Trong khoảng trời thanh vắng với núi đồi trung du đầy tràn mùa sim. Đó là khoảng thời gian chúng tôi tự cho là tự do, thú vị nhất trong tháng ngày tuyệt vọng.
thật vậy; không phải viết để cho có viết. Có những lúc tôi nhớ lại hình ảnh ngày xưa những ngày tàn cuộc chiến...những đồi sim hoang dại vắng ngắt bỏ vác cây rừng bên con đường mòn về trại rồi len lỏi tìm cái 'ăn'. Ôi những trái sim chín vị ngọt ngào an ủi rất nhiều cho những tâm hồn đang buồn da diết ..thỉnh thoảng có những tiếng chim rừng kêu văng vẳng đó đây. Cánh đồi hoang về chiều buồn làm sao? một không gian hoang vắng chẳng có bóng người. Đâu đó trong những lùm cây rậm vài khẩu pháo phòng không của quân miền bắc bỏ hoang lại đây sau cuộc chiến vừa tàn những nòng pháo vu vơ chỉ lên trời? một khối sắt vô tri còn sót lại từ một cuộc chiến tàn khốc một thời gian gầm rú tiếng đạn réo bom rền ...dĩ vãng chiến trận lướt qua như khúc phim ngày nào đó những binh đoàn những người lính chiến những đoàn xe tăng và phi cơ gầm thét...
*
Bốn mươi năm sau, tâm trạng người viết thật ngạc nhiên lẫn chút gì "mừng mừng" khi sắc hoa màu tím hoang dại của sim được người đời chưng vào những chậu hoa một cách trân trọng. Sắc tím của hoa MUA- loài sim không ăn được nhưng màu tím mặn mà của nó lại được bạn bè chăm sóc, nâng niu. Đổi thay cũng là chuyện thường tình cho nhân thế cũng như cho tạo vật. Một thời sống cùng thiên nhiên nay sắc tím kia đang có một vị trí ưu ái nào đó trong mắt giới yêu hoa.
ĐHL
edition 26.10.2023
No comments:
Post a Comment