================================================================
đinh trọng phúc: MẸ TÔI
hương lan: LÒNG MẸ
Mười mấy năm qua con không biết cái chợ thôn mình ra sao có thay đổi gì không ? Thời gian lặng lẻ trôi qua xứ biển Động đền. Làm sao con quên được những tháng ngày dài mạ vất vả truân chuyên nuôi cả gia đinh trong hoàn cảnh nghèo nàn khốn khó. Thời buổi đổi thay , hoàn cảnh túng ngặt, đồng cảnh ngộ với bao nhiêu bà con trong xóm thôn mình .
DÌ VỀ THĂM MẠ
Và gia đình mạ cũng hoà mình trong nhịp điệu truân chuyên một vùng kinh tế nông phẩm cùng than củi xứ Động. Thêm vào đó đưa con trai của mạ phải xa nhà theo thời thế đổi thay .
Khi con trở về đoàn tụ với gia đình mình, bên mạ thì Động đền- Hàm tân hoàn cảnh thay đổi. Con chỉ biết giúp mạ hoạ chăng oằn vai hai tháng ròng vác từ rừng Sơn Mỹ bao nhiêu là cây rừng, gánh tranh sửa lại mái nhà, che mưa trốn nắng. Con chỉ biết những vồng khoai, luống bắp trên cái rẫy cát trằng bạc màu, phong hoá vì lối canh tác đươc năm nào hay năm đó.
Rồi cái nghèo vẫn đeo mãi cho gia đình, cho mạ. Đôi vai mạ vẫn kẻo kẹt tháng ngày hai buổi chợ; chợ sáng Cam Binh và chợ Hôm Động Đền .
Làm sao con quên được cái chợ nhỏ bé xác xơ cạnh nhà. Chợ Cam bình với mái đình lợp tôn xiêu vẹo tạm gọi là bề thế nhất. Hai bên là những quán tranh, lỏng chỏng những cái sạp đan bằng cây rừng. Những cái sạp hàng tuy đơn giản vậy cũng ưu tiên cho các loại hàng "sang trọng " vào thời này như quần áo may sẵn , vài ba xấp vải hay năm ba loại hàng xén.
Mạ không may mắn đủ vốn liếng như người khác. Vốn liếng mạ chỉ đủ dọn lên một miếng ny -lon trải trên mặt đất toàn cát trắng. Vài ba xấp thuốc rê, vài ba thứ gia vị gói sẵn , hạt chè khô cùng dăm ba thứ lỉnh kỉnh tầm thường dân quê cần đến hàng ngày . Nền cát lợn cợn rác rến lâu ngày , vài ba cơn gió thổi hắt lên phủ đầy trên hàng của mạ .
BUỔI CHỢ NÔNG THÔN
Vốn liếng của mạ co dần đi theo những miệng ăn trong nhà cùng những lon gạo ẩm vàng ố ưu tiên "cho bữa trưa". Gánh hàng mạ nhẹ dần, nỗi lo công nợ mạ càng tăng. Chợ sáng mới đông mạ đã lo gom tièn trang trải cho con buôn. Họ ngồi cạnh mạ thôi thúc , càu nhàu , than vản, ôi đủ thứ tiếng chì tiếng bấc! Chủ nợ này đi thì con buôn khác tiếp đến. Mạ phải tính toán chia xớt từng đồng tiền bán được trong buổi chợ nghèo để tạm đắp đổi cho từng con buôn cố gắng làm sao cho họ vừa lòng.
Có những lúc chợ vắng khách, mạ ngồi thẩn thờ như kẻ mất hồn. Những lúc này mạ vừa buồn vừa lo lắng nét mặt mạ đăm chiêu suy nghĩ con nhìn rất rõ. Những tiếng cằn nhăn của các mối bỏ hàng ôi đủ thứ tiếng bấc tiếng chì đổ vào tai mạ. Trời vẫn gió ,vẫn cát tung vào từng mớ thuốc rê, từng "ngảu" hột chè , vài ba gói vị tinh- bột ngọt hay tiêu đen loại lép hột rẻ tiền ...
Mạ còn lo làm sao có vài lon gạo cho trưa nay. "Mớ cá đuối mạ um sẵn các con nhớ nghe!".
Càng trưa khách đi chợ thưa dần. Chợ Sáng chuẩn bị tan . Gió chướng vùng đất biển vẫn ào ào thổi . Những hạt cát bay vào mắt mạ. Những hạt cát theo tháng ngày làm mắt mạ mờ mau. Tháng ngày lo lắng, gian khó, cùng nỗi ê chề của gánh hàng nghèo. Một thời làm không đủ sống và chẳng ai biết làm nghề gì ngoại trừ vào rừng đốt than làm rẫy?
Gió cát bao năm mạ quen rồi cũng như từng cơn mỏi mệt bao ngày mạ phải ngồi chịu đưng. Cái buồn cái lo lớn nhất của mạ là làm sao nuôi sống gia đình và nỗi ray rứt theo từng câu năn nỉ với chủ nợ mối hàng.
Xế trưa mạ về ăn uống qua loa. Có khi mạ phải bới cho con trên rẫy với món ăn gì ngon nhất. Con biết mạ ưu tiên cho thằng con bao năm xa nhà. Rồi mạ lại sửa soạn gánh hàng cho kịp buổi chợ Hôm.
Cảnh chợ Hôm cũng gió cát tung bay, cũng lác đác vài ba miếng tranh che tạm. Lèo tèo vài ba người khách nhà nghèo chỉ đi chợ khi lỡ bữa. Chợ Hôm là nơi ngư dân có được vài mớ cá nhỏ buổi chiều chạy vội vào đây kiếm vài ba đồng bạc. Lúc này có tiền ,người bán cá mới mua vài ba thứ cần dùng cho buổi kéo lưới ngày mai như vài đồng thuốc hút vài hào gia vị. Lúc này mạ bỗng vui lên vì bán đươc hàng.
Đường về nhà mỗi lúc mưa con đường đất biến thành con sông "thuỷ lợi" với những hố sâu lồi lõm đầy nước. Có những đoạn nước băng qua đường chảy xiết. Cái cảnh "biển dâu " đường biến thành sông. Lúc này hình bóng mạ xiêu xiêu mò mẫm trong ánh sáng mập mờ. Trời tối hẳn mạ mới về đến nhà. Xóm quê những căn nhà tranh le lói ánh đèn dầu. Con đường trong xóm đen như mực. Những cơn chớp loé lên trong đêm làm rõ gánh hàng mạ về trước ngõ. Niềm thương của mạ dâng trào; mạ đã về với mái tranh nghèo ấm cúng.
Tiếng ểng ương kêu vang sau cơn mưa; tiếng quê buồn như cuộc đời của gia đình mạ. Thân cò lặn lội gần xa, mạ nuôi cả gia đình không chút quản công không lời than vản.
Cực khổ vẫn chưa buông tha cho mạ, cuộc đời không chịu êm xuôi. Chịu đựng mòn mõi lâu ngày thận mạ suy kiêt và viêm nhiễm. Từng cơn nhức buốt trong người cùng máu mủ. Nhưng thảm thay! mạ vẫn cắn răng không nói không than. Mạ vẫn chịu đưng hai buổi chợ sáng- chiêù và cái đòn gánh vẫn kẻo kẹt tháng ngày dày xéo lên đôi vai còm cỏi của mạ. Đau trong thân mạ vẫn lặng im. Hao mòn thân xác cho đến khi mạ gục ngã và mạ phải bị mất đi một trái thận trong người vì nó đã hư thối lâu rồi không còn cứu vãn được!
Mạ đi chợ về (1995)
Đã bao mùa Vu lan trôi qua con thật đáng tội vì chưa viết lên được công ơn trời bể và lòng hi sinh vô bờ của mạ. Con càng xấu hổ tủi nhục phận làm con không làm sao gánh bớt cơn đau nổi nhọc của mạ hiền ngày đó. Vu lan này xin những dòng hồi ký của ray rứt của ăn năn con viết về mạ như lời sám hối, lời tri ân về mạ .
MẸ GIÀ NHƯ CHUỐI BA HƯƠNG
LẠY TRỜI NGƯNG GIÓ NƯƠNG TÀU LÁ CÂY
Gió ơi! xin gió thôi rung, để con còn về bên mạ nói lên những lời xưng tán công đức mạ tôi như biển rộng sông dài, mạ ơi!
Mùa VU LAN 2010
phật lịch : 2554
con trai của mạ
Đinh trọng phúc
san jose CA 20 /8/2010
No comments:
Post a Comment